Page 161 - พท21001

152

การอานวรรณคดีเพื่อพิจารณาคุณคาดานวรรณศิลป

วรรณศิลป มีความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 วา ศิลปะ

ในการแตงหนังสือ ศิลปะทางวรรณกรรม วรรณกรรมที่ถึงขั้นวรรณคดี หนังสือที่ไดรับการยกยองวา แตงดี

จากความหมายนี้ การพิจารณาคุณคาดานวรรณศิลปตองศึกษาตั้งแตการเลือกชนิด
คําประพันธใหเหมาะสมกับประเภทงานเขียน ถูกตองตรงความหมาย เหมาะกับบุคคลหรือตัวละคร

ในเรื่องและรสวรรณคดี การรูจักตกแตงถอยคําใหไพเราะสละสลวยอันเปนลักษณะเฉพาะภาษากวี
และทําใหผูอานเกิดความสะเทือนอารมณ

ภาษากวีเพื่อสรางความงดงามไพเราะแกบทรอยแกวรอยกรองนั้น มีหลักสําคัญที่เกี่ยวของกัน

3 ดาน ดังนี้
1. การสรรคํา

2. การเรียบเรียงคํา
3. การใชโวหาร

การสรรคํา คือ การเลือกใชคําใหสื่อความคิด ความเขาใจ ความรูสึกและอารมณไดอยาง

งดงามโดยคํานึงถึงความงามดานเสียง โวหาร และรูปแบบคําประพันธ การสรรคําทําได ดังนี้
การเลือกคําใหเหมาะแกเนื้อเรื่องและฐานะของบุคคลในเรื่อง

การใชคําใหถูกตองตรงตามความหมาย

การเลือกใชคําพองเสียง คําซ้ํา
การเลือกใชคําโดยคํานึงถึงเสียงสัมผัส

การเลือกใชคําเลียนเสียงธรรมชาติ

การเลือกใชคําไวพจนไดถูกตองตรงตามความหมาย
การเรียบเรียงคํา คือ การจัดวางคําที่เลือกสรรแลวใหมาเรียบเรียงกันอยางตอเนื่องตามจังหวะ

ตามโครงสรางภาษาหรือตามฉันทลักษณ ซึ่งมีหลายวิธี เชน
จัดลําดับความคิดหรือถอยคําจากสิ่งสําคัญจากนอยไปหามาก จนถึงสิ่งสําคัญสูงสุด

จัดลําดับความคิดหรือถอยคําจากสิ่งสําคัญนอยไปหามาก แตกลับหักมุมความคิดผูอาน เมื่อถึงจุดสุด

จัดลําดับคําใหเปนคําถามแตไมตองการคําตอบหรือมีคําตอบอยูในตัวคําถามแลว
เรียงถอยคํา เพื่อใหผูอานแปลความหมายไปในทางตรงขามเพื่อเจตนาเยาะเยย ถากถาง

เรียงคําวลี ประโยคที่มีความสําคัญเทา ๆ กัน เคียงขนานกันไป
การใชโวหาร คือ การใชถอยคําเพื่อใหผูอานเกิดจินตภาพ เรียกวา “ภาพพจน” ซึ่งมีหลายวิธี

ที่ควรรูจัก ไดแก

อุปมา คือ การเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งวาเหมือนกับสิ่งหนึ่งโดยมีคําเปรียบปรากฏอยู
ดวยคําเปรียบเทียบเหลานี้ไดแก เหมือน ดุจ เลห เฉก ดัง กล เพียง ราว ปูน

อุปลักษณ คือ การเนนความหมายวา สิ่งหนึ่งเหมือนกับสิ่งหนึ่งมากจนเหมือนกับ

เปนสิ่งเดียวกันโดยใชคําวา เปน กับ คือ เชน “แมเปนโสมสองหลา” “สุจริตคือเกราะบังศาสตรพอง”