Page 171 - พท21001
P. 171
162
เพลงกลอมเด็ก
เพลงกลอมเด็ก คือ เพลงที่รองเพื่อกลอมเด็กใหเด็กนอย ๆ เกิดความเพลิดเพลินและอบอุนใจ
จะไดหลับงายและหลับสบาย เปนเพลงที่มีเนื้อความสั้น ๆ รองงาย ชาวบานในอดีตรองกันได เนื่องจาก
ไดยินไดฟงมาตั้งแตเกิด คือ ไดฟงพอแมรองกลอมตนเอง นอง หลาน ฯลฯ เมื่อมีลูกก็มักรองกลอมลูก
จึงเปนเพลงที่รองกันไดเปนสวนมากเราจึงพบวาเพลงกลอมเด็กมีอยูทุกภูมิภาคของไทยและเปน
วัฒนธรรมที่เกี่ยวของกับการเลี้ยงดูของเด็กในสังคมไทย ซึ่งหากศึกษาจะพบวา
1. เพลงกลอมเด็กมีหนาที่กลอมใหเด็กหลับโดยตรง ดังนั้น จึงเปนเพลงที่มีทํานองฟงสบาย
แสดงความรักใครหวงใยของผูใหญที่มีตอเด็ก
2. เพลงกลอมเด็กมีหนาที่แอบแฝงหลายประการ
การสอนภาษา เพื่อใหเด็กออกเสียงตาง ๆ ไดโดยการหัดเลียนเสียง และออกเสียงตาง ๆ
ไดเร็วขึ้น
ถายทอดความรูตาง ๆ ไดแก เรื่องราวเกี่ยวกับธรรมชาติ การดําเนินชีวิต การทํามาหากิน
ของสังคมตนเอง การสรางคานิยมตาง ๆ รวมทั้งการระบายอารมณและความในใจของผูรอง นอกจากนี้
พบวา สวนมากแลวเพลงกลอมเด็กมักมีใจความแสดงถึงความรักใครหวงใยลูก ซึ่งความรักความหวงใยนี้
แสดงออกมาในรูปของการทะนุถนอมกลอมเกลี้ยงเก็บเด็กไวใกลตัว บทเพลงกลอมเด็กจึงเปนบทเพลง
ที่แสดงอารมณความรักความผูกพันระหวางแม ลูก ซึ่งแตละบทมักแสดงความรักความอาทร นาทะนุถนอม
ที่แมมีตอลูกอยางซาบซึ้ง
เพลงกลอมเด็ก เปนวัฒนธรรมทองถิ่นอยางหนึ่งที่สะทอนใหเห็นความเชื่อ คานิยมของ
คนในทองถิ่นตาง ๆ คนทุกชาติทุกภาษาในโลกมีบทเพลงกลอมเด็กดวยกันทั้งนั้น สันนิษฐานวา
เพลงกลอมเด็กมีวิวัฒนาการจากการเลานิทาน ใหเด็กฟงกอนนอน ดังนั้น เพลงกลอมเด็กบางเพลงจึงมี
ลักษณะเนื้อรองที่เปนเรื่องเปนราว เชน จันทโครพ ไชยเชษฐ พระรถเสน เปนตน การที่ตองมี
เพลงกลอมเด็กก็เพื่อใหเด็กเกิดความเพลิดเพลิน หลับงาย เกิดความอบอุนใจ
ลักษณะของเพลงกลอมเด็ก
ลักษณะกลอนของเพลงกลอมเด็กจะเปนกลอนชาวบาน ไมมีแบบแผนแนนอน เพียงแตมีสัมผัส
คลองจองกันบาง ถอยคําที่ใชในบางครั้งอาจไมมีความหมาย เนื้อเรื่องเกี่ยวกับธรรมชาติสิ่งแวดลอม
เรื่องราวตาง ๆ ที่เกี่ยวกับชีวิต ความเปนอยู สะทอนใหเห็นความรักความหวงใยของแมที่มีตอลูก
สั่งสอน เสียดสีสังคม เปนตน สามารถแยกเปนขอ ๆ ไดดังนี้
เปนบทรอยกรองสั้น ๆ มีคําคลองจองตอเนื่องกัน
มีฉันทลักษณไมแนนอน
ใชคํางาย ๆ สั้นหรือยาวก็ได
มีจังหวะในการรองและทํานองที่เรียบงาย สนุกสนานจดจําไดงาย