Page 14 - mukdahansuksapub
P. 14
14 (๓).เมืองไชยบุรี มีอําเภอเดียว (๔).เมืองมุกดาหาร มี ๒ อําเภอคือ อําเภอเมืองมุกดาหาร,อําเภอเมืองหนองสูง หมายเหตุ การที่ใช้คําว่า”อําเภอเมือง”เพื่อให้ทราบว่าเคยเป็นเมืองมาก่อน ๑๒. สมเด็จพระยาดํารงราชานุภาพ เสด็จตรวจราชการ พ.ศ.๒๔๔๙ สมเด็จพระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ เสนาบดี กระทรวงมหาดไทย ได้เสด็จตรวจราชการหัวเมืองภาคอีสานได้เสด็จโดยรถไฟมายังเมืองนครราชสีมาแล้วเสด็จ ด้วยขบวนม้าและเกวียนมายังเมืองชนบทขอนแก่น,อุดรธานีและหนองคาย ประทับเรือกลไฟของฝรั่งเศสล่อง ลงมาตามลํานํ้าโขงมายังเมืองไชยบุรี,ท่าอุเทน,นครพนมจากนครพนมเสด็จด้วยขบวนม้าไปยังเมืองสกลนคร ,เรณูนคร,ธาตุพนม จากธาตุพนมได้ประทับเรือพ่ายซึ่งเป็นเรือพาย(เรือแข่ง)ของเจ้าเมืองมุกดาหารชื่อเรือมณฑล เพื่อล่องแก่งลงมาตามลํานํ้าโขงถึงบ้านหว้านใหญ่และประทับแรมหนึ่งคืนเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม พ.ศ.๒๔๔๙ เสด็จถึงเมืองมุกดาหารและประทับแรมหนึ่งคืนเมื่อวันที่ ๒๐ มกราคม พ.ศ.๒๔๔๙แล้วเสด็จต่อไปยังเมือง ยโสธร การเสด็จตรวจราชการภาคอีสานของพระองค์ท่านก็เพื่อจะทรงพิจารณาปรับปรุงการปกครองแบบ ดั้งเดิมให้เป็นแบบจังหวัดและอําเภอให้เหมือนกันหมดทั่วราชอาณาจักร์ ผลปรากฏต่อมาว่าหัวเมืองริมฝั่งโขง ถูกยุบลงเป็นอําเภอหรือตําบลทั้งหมด คงจัดตั้งให้เป็นจังหวัด เมืองเดียว คือ จังหวัดนครพนม แม้แต่เมือง หนองคาย ซึ่งเคยเป็นเมืองเอกก็ถูกยุบลงเป็นอําเภอหนองคาย ขึ้นกับจังหวัดอุดรธานี (ภายหลังได้รับการยก ฐานะขึ้นเป็นจังหวัด เมื่อ พ.ศ.๒๔๕๘) เมืองมุกดาหารซึ่งเคยเป็นเมืองมาก่อนแล้ว ๑๓๗ ปีจึงถูกยุบลงเป็นอําเภอมุกดาหาร ขึ้นกับจังหวัด นครพนม เมื่อ พ.ศ.๒๔๕๐ เรือมณฑลของเจ้าเมืองมุกดาหาร สมเด็จกรมพระยาดํารงฯ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ประทับเรือล่องโขงจากธาตุพนมมายังเมืองมุกดาหารเมื่อ ๑๙-๒๐ มกราคม๒๔๔๙