Page 108 - TEKNOLOJİ VE TASARIM 8.SINIF

TEKNOLOJİ VE TASARIM
TRENYOLU ULAŞIMI
TREN; raylar üzerinde bir ya da birkaç lokomotif tarafından çekilen veya itilen vagonlardan oluşan ulaşım

aracıdır.

Tren, dünyada ilk kez 1800'lü yılların başında, İngiltere'de kullanılmaya
başlanmıştır. Tren, Richard Trevithick adında bir mühendis ile
İngiltere'nin Pennydarran bölgesinde bir maden sahibinin
iddialaşmaları yüzünden doğmuştur.

Mühendis Trevithick, 10 ton ağırlığındaki demir yükü, kendi yapmış

olduğu buharlı makineyle Pennydarran'dan Cardiff'e kadar raylı bir yol
aracılığıyla hiç zorlanmadan taşıyabileceğini iddia ediyordu.

Böylece 6 Şubat 1804 tarihinde Tram-Waggon adlı bir lokomotif 10 tonluk demir yükü ve ayrıca 70 yolculu bir
arabayla Cardiff'ten hareket etti. Elde ettiği bu başarılı sonuca karşın Trevithick'in şansı yaver gitmemiş bu yeni
makineyi daha fazla geliştirememiş ve böylece makinenin o günlerdeki yaygın ulaşım aracı hayvanlardan

daha üstün ve etkin olduğunu ispatlayamamıştır.

İşte bu nedenledir ki, trenin bulunuşu, başka bir İngiliz'e, George Stephenson'a mal
edilir. George Stephenson, daha sonraki yıllarda, peron, lokomotif ve vagon tasarımları
çizmiş ve bunları gerçekleştirmiştir. Böylece o günün buharlı lokomotifi gelişimin bir

simgesi halini almıştır.

Dünya'nın ilk demiryolu taşımacılığını gerçekleştiren treni, İskoçya'da kullanmıştır.

1863’te Londra’da trafik sorununa çözüm bulmak amacıyla başlatılan ilk yer altı tren hattı (metro), kısa sürede
Londra halkı arasında tutuldu. Buharla çalışan lokomotiflerin çektiği vagonları, o dönem için oldukça hızlı
gidiyordu. Günde 27 bin kişi taşıyabiliyorlardı.
1884’te geliştirilerek bir yer altı dolaşım şebekesi haline sokulan bu sistem, 1890 yılında günümüzün metro

sistemine örnek oluşturacak hale getirildi. Yer altı çalışma sitelerinden oyularak açılan metrolar yapılmaya
başlandı. Londra ile Stockwell arasında işleyen bu vagonları, elektrikli lokomotifler çekiyordu.

Trenin icat edilmesi daha sonraki yıllarda bazı ülkelerin hammede temin etmek için sömürgeleştirdiği
ülkelerden hammaddeleri taşımak için kullanıldı. Bu süreç ile sanayi devriminde tren ulaşımının başat rol

oynadığını söylemek yerinde olur.

Yaratıcı Düşünme Etkinliği

Mors’un Gizli Şifresi

105