Page 107 - TEKNOLOJİ VE TASARIM 8.SINIF
P. 107
TEKNOLOJİ VE TASARIM
KARAYOLU ULAŞIMI
Karayolu
Yerleşim merkezlerini karadan birbirine bağlayan yol. Trafik için, kamunun
yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır.
İnsanlar, yol inşa etmeden önce doğal yolları kullandılar. Bunlar, dağ
geçitleri, vadiler, ovalar, stepler, boğazlar, keçi yolları idi. İlk atlı araba yolu
1766'da ABD'de yapıldı.
Bundan önce atlı postacılar ulaşımı sağlıyordu. Çin, Avrupa ve Ortadoğu medeniyetlerinde M.Ö. 7. yüzyıla
kadar giden taşlı ve toprak yol sistemleri vardı. En ünlüsü Roma yollarıdır. M.Ö. 312'de başlanan yol, çakıl ve
taştandı. İskoçya'dan Kudüs'e kadar yayılmıştı. Diğer ünlü yollar Amerika'da İnka yolu, Asya'da İpek Yolu idi.
Modern yollar, 19. yüzyılda makadam denilen stabilize yollarla
başladı. Basınçla sertleştirilen yola asfalt dökülüyordu. Bu teknik
önce İngiltere'de John London Mc Adam (1756-1836) ve Thomas
Telford (1751-1834) tarafından uygulandı.
Bu yüzyılda karayolu ile demiryolu/denizyolu arasında rekabet vardı.
Motorlu taşıtların gelişmesiyle karayollarındaki üstünlük tartışılmaz
hale geldi. Karayolunun yapısı değişti, otoyollar gelişti.
1769 yılında Fransız mühendis ve topçu yüzbaşı Joseph Cugnot, kendi başına hareket edebilen ilk kara taşıtını
icat eden kişidir. Ancak, 1885 yılına gelindiğinde içten yanmalı benzinle çalışan motora sahip ilk otomobil
Alman bir mühendis olan Karl Benz tarafından üretilmiştir.
Dolayısıyla da ilk benzinle çalışan otomobili icat eden kişi olarak Karl Benz kabul edilmektedir. İlk seri üretim
ise 1908 yılında Amerikalı Henry Ford tarafından yapılan T modeli adındaki otomobil olmuştur.
JOSEPH CUGNOT
Fransa'nın Lorraine şehrinde doğdu ve askeriye için araç kuran ve tamir eden bir askeri
mühendis olmak için eğitim gördü . Cugnot, 1765'te Fransız ordusu için toplar eklenmiş
olarak buharla güçlendirilmiş arabalar üretmeye başladı.
İlk otomobili yapan kişi olarak biliniyor. Arabası buharla çalışan bir araçtı. Otomobil, ilk kez 1769 yılında 44
yaşındayken çalıştırıldı. Otomobilin 3 tekerleği vardı ve bugünkü küçük bir otobüsün büyüklüğünde idi. Bu
araba, ağır silahları veya dört taneye kadar subayı savaş alanına taşımak için silah taşıma görevi yapmak için
yapılmıştır. Ön cephesinde, aracı çalıştırmak için buhar yapmak için tasarlanmış bir kazan vardı. .
Joseph Cugnot, kendi başına hareket edebilen ilk kara taşıtı.
104