Page 348 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ФРAНКО МОДИЛьЯНИ

Модильяни: Тежамкорликнинг ҳаёт даври даромадига эмас, бал-
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
ки ҳозирги даромадга боғлиқ экани айни ҳақиқат. Даромадга мерос
қилинган бойлик улуши даромаднинг қанчалик ўсиши мумкинлигига
қарамасдан барқарор сақланади. Бу ҳаёт даврининг тежамкорлик да-
ражаси даромадга эмас, даромаднинг ўсишига боғлиқ доимий даромад
тахминларида мавжуд бўлмаган катта ишораларни эслаб қолиш учун
муҳим. Доимий даромад тахмини, аслида, ҳеч қандай нарсага эга эмас;
У Фридманнинг: Ўсиш, бу –тежамкорликни камайтиради деган хулоса-
сини такомиллаштиришни бошлайди. нима учун? Чунки кутилаётган
ўсиш натижалари шуки, келажакдаги даромад ҳозирги даромаддан ор-
тади. Лекин, аниқ ҳаёт даври билан нафақага чиқишнинг ва тежамсиз-
ликнинг тўхтатилиши ҳамда ўсиши тежамкорликка олиб келади.
яна бир бор мероссизликнинг соддалаштирилган ҳолати ҳақида
ўйлаб кўринг. Ҳар бир шахс ҳаётлик даври мобайнида тежамкорлик-
ка эришмайди. агар ўсиш бўлмаса, ёшга қараб тежаш ҳаёт мобайни-
да тежашлар билан бир хил. Лекин, айтайлик, аҳоли ўсиб бормоқда,
тежамсизликда қарилардан кўра, тежамкорлик даврида кўпроқ ёшлар
мавжуд. шунинг учун, барча тежаш даражаси ижобий ва ўсиш билан
биргаликда ошмоқда. Бу маҳсулдорликнинг ўсишида ҳам кўринади,
чунки ёшлар нафақага чиққанларидан кўра, ёшлар даромаддан кўпроқ
завқланишади. Умуман олганда, ҳаёт даври модели агрегат бойликнинг
агрегат даромадга пропорционаллигига ишора беради. Ўсиш ва тежам-
корлик даражаси ўртасидаги ҳаёт даври тахминининг энг муҳим ва ин-
новатив боғлиқлиги муҳимдир.
Барнетт: Ижтимоий ҳимоя тизимига доир кўплаб изланишлар
музокаралар бўлди. Бу борада сизнинг фикрингиз қандай?
Модильяни: Менинг қизиқишим ва навбатдаги ишим ижтимо-
ий ҳимоя тизими муаммоларидир, чунки, менинг фикримча, у катта
аҳамиятга эга; Гарчи менинг фикримча, муаммони барча учун ижобий
томонга ҳал қила олсак-да, олдинда фожиа кутмоқда. Бошқача айтган-
да, биз фойдасиз ва самарасиз бўлган «нарх ошувида тўлаш» тизимини
чеклашимиз ва уни тўла фондли тизим билан алмаштиришимиз лозим.
шундай қилсак, ижтимоий ҳимоя кўмагини кейинги аср ўрталаригача
бўлиши мумкин бўлган 18 % дан 6 % дан камроқ даражага тушира оли-
шимиз керак ва мен бу ўтказма устида ишладим.
Барнетт: Биз ҳали қарамаган бошқа мавзулар ҳам борми?
Модильяни: Балки бу инфлация таъсирлари билан боғлиқдир. ку-
тилган таъсирлар остида шуни айтиш жоизки, инфляция эслашга арзи-
гулик ҳеч қандай ҳаққоний таъсирга эга эмас, мен унинг кенг ва жуда
катта таъсирга эга эканлигини кўрсатаётганимдан мамнунман. Бу иш