Page 349 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ФРAНКО МОДИЛьЯНИ

Стэн Фишер билан инфляция таъсирлари мавзусидаги ҳамда Рич коэн
билан қилинган ҳисоботларда акс этган. Ҳисоботлар шуни кўрсатади-
ки, номинал ва Фишер фоизини фарқлаш қобилияти мавжуд эмаслиги
туфайли инвесторлар инфляцияга тўлақонли жавоб бера олишмаяпти.
шу сабабли, инфляция систематик равишда ҳаққонийлик қийматини
сусайтиради.
шунингдек, мен бир хил сабаб туфайли инфляция тежамкорликни ка-
майтиришини кўрсатиб бердим. Ҳар иккала ғоя кўплаб тезкор жавоблар
орқали қўллаб-қувватланди. оммавий молияда ҳақиқий даража ўрнига ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
номинал даражани қўллаш орқали қарздорлик хизматини ҳисоблаш да-
ромадга юқори қарздорлик мавжудлигида ўрта етмишлардан эрта сак-
сонлар нисбати каби юқори инфляция даври мобайнида даромадга-ка-
момад нисбатини юқори баҳолашга олиб боради. корпоратив молияда
эса, у фирмаларнинг фойдаларини етарли баҳоламайди.
Барнетт: Сизнинг оммавий ҳаётингиз камида ҳаётингизни бирор
нуқтасида бошланиб, жуда кескин бўлиб келган. Тахминимча, сиз,
иқтисодчилар фақат техник мутахассислар бўлиши кераклигига
ва сиёсатнинг шаклланишида фаол бўлмасликларига ишонадиган
Вальраснинг фикрига қаршисиз. Иқтисодчиларни «омма хизматчи-
лари сифатида» изоҳлаган бўлармидингиз?
Модильяни: Менимча, иқтисодчилар иқтисоднинг 2 қисмини тан
олишлари керак. Бири, иқтисодий назария. яна бири, иқтисодий сиёсат.
иқтисодий назария қонунлари умумий ва биз барчамиз иқтисодчилар
сифатида иш юритишимиздек, уларнинг тарафдори бўлишимиз керак.
иқтисодий сиёсатда биз тарафдор бўлмаймиз ва бу зарур ҳам эмас, бал-
ки бир нимани ёқтиришимиз ҳақидаги қимматли фикрлар билан иш
юритамиз. У фақатгина умумий даромадни эмас, балки даромаднинг
тарқатмаси билан ҳам иш юритади. Бу икки тушунчани улар аралаш-
тириб юбормаслик мақсадида эҳтиёткор бўлишларидек иқтисодчилар
сиёсатда қатнашишга тайёр туришлари лозим, лекин улар қандай қисм
уларнинг фикри билан боғлиқлигига ва иқтисоднинг ишлашига қандай
билим зарурлигини фарқлашда эҳтиёткор бўлишлари лозим.
Барнетт: Сиз иқтисодий сиёсатга қайта-қайта тўхталяпсиз.
Сизнингча, сизнинг маслаҳатингиз давлат ва халққа сезиларли таъ-
сир кўрсатган намуналар борми?
Модильяни: Ҳа, мен бир қатор вазиятларни айта оламан. Биринчи-
си, италия билан боғлиқ ва кулгилироқ. 60–70-йилларда, италия ой-
лик шартномалари жуда юқори ўрам билан боғлиқ эскалаторга эга эди.
Лекин, 1975 йилги нефт тақчиллигининг ўрталарида бирлашмаларда
нархлардаги х % кўтарилиш ишчи ойлигининг х % ўсишига эмас, балки