Page 111 - Nobel_10.02.25_Neat

ИЛМИЙ-ОММАБОП РИСОЛА , II ҚИСМ

Мухбир: Сизни, биринчи навбатда иқтисод фанига нима олиб
келди?

Оливер Харт: 1969 йилда Кембриж университетининг ма-
тематика факультетини тамомлаганман ва бу вақт кўплаб мамла-
катларда талабалар қўзғолони даври эди. Мен нима қиламан, деб
ўйладим. Кейинчалик ўрганиш аниқ нарса бўлиб туюлди. Лекин
мен математик бўлиш насиб қилмаганлигини билардим. Шундай
қилиб, математикани қўллаш йўлларини қидирдим ва одамлар
иқтисод ҳақида гапирди. Бу бир мотивaция эди. Бошқа туртки шун-
даки, мен ўша пайтда сиёсатчи эдим, одамлар билан сиёсий торти-
шувларни ёқтирардим. Мен ҳали ҳам баҳслашаман. Менинг ҳафса-
лам пир бўлди, чунки менда бундай баҳс-мунозаралар бўлганида,
бошқа одам муқаррар равишда баҳснинг бир нуқтасида қандайдир
иқтисодий масалани кўтаради ва мен иқтисод ҳақида ҳеч нарса
билмаганим учун ўша босқичда бутунлай тўхтаб қолардим. Мен бу
соҳа ҳақида бирор нарса топишим керак деб ўйладим. Нарсалар-
нинг комбинaцияси мени иқтисодга олиб келди.

Мухбир: Сиз нима ҳақида баҳслашдингиз ёки бу сиёсий
баҳсларми?

Оливер Харт: Ҳа, сиёсат.
Мухбир: Қайси нуқтада тадқиқотингизда янги кашфиёт қил­
ганингизни тушундингиз?

Оливер Харт: 1986 йилда Санфорд Гроссман билан мақола
ёзганимда ҳис қилдим, у 1986 йилда нашр этилган ва уни биз ёз-
ганмиз. Аммо биз уни 1983 йилда бошладик ва баъзиларини нашр-
га қадар версиясини ишлаб чиқдик. Нашр қилиш учун тахминан уч
йил вақт кетди. Мен ўйлаган қоғоз менинг стандартларим бўйича,
албатта, яхши эди.
Мухбир: Нега?

Оливер Харт: Мен у ерда тўлиқ бўлмаган шартномалар ва
қолдиқ назорат ҳуқуқлари билан боғлиқ бўлган жуда оддий тушун-
ча борлигини ҳис қилдим, шунинг учун одамлар ёзадиган шарт-
номалар тўлиқ бўлмаган. Шунда назорат қилиш ғояси муҳим бў-
лади. Бу қандайдир концептуал ютуқ, деб ўйладим. Лекин албатта,
бу бошқа одамлар ўйлагандек эмас.

109