Page 265 - Nobel_10.02.25_Neat

ИЛМИЙ-ОММАБОП РИСОЛА , II ҚИСМ

ча, хавфсизроқ шаҳар эди. Мен Чикагода қолишим керакмиди, деб
ўйлайман, лекин ўша пайтда у ерда ўтказилаётган машғулотлар
математик жиҳатдан унчалик кучли эмаслигини ҳис қилдим.

Мен математик эдим ва Чикагодаги ҳамма нарса жуда интуи-
тив эди. Чикагода Узавадан бошқа ҳеч ким математик иқтисод би-
лан шуғулланмайди. Чикагода норасмий нарх назарияси анъана-
си мавжуд эди. Бу Чикаго анъаналарининг бир қисми, лекин ўша
пайтда мен уни тўлиқ ҳурмат қилмаганман. Принстонда кўплаб
таниқли физик ва математиклар, Амалий математика ва иқтисод
бўйича жуда жиддий одамлар: Кун, Такер, Баумол, Феллер, Квандва
Моргенстерн бор эди. Мен уларнинг ишларини билардим. У ердаги
расмиятчилик менга ёқди.
Мухбир: Принстонда бир қанча одамлар билан ишлаганингиз­
ни биламан, лекин мен сизнинг диссертaция маслаҳатчингиз ким­
лигини аниқлай олмадим.

Ҳеcкман: Бу яхши савол. Турли сабабларга кўра мен ўзим-
ни ҳар доим бегонадек ҳис қилганман. Иқтисодиётда ўзимни
қандай таснифлашни билмайман. Мен эга бўлган кўплаб қадри-
ятлар касбдаги асосий қадриятлар эмас. Принстонда бўлганимда
Ричард Қванд билан жуда кўп мулоқотда бўлганман. Кванд жуда
ақлли ва мен Кванддан кўп нарсани ўргандим. У менга ўқиш учун
транспорт талаби бўйича ҳужжатларни берди – биз ҳозир буни
дискрет танлов деб биламиз. Унинг иши мени ҳайратда қолдирди.
Принстонда Люиснинг дарсида қатнашдим ва у билан жуда яқин-
дан танишдим. Аммо у билан бирга ривожланишга киришганим-
дан сўнг, унинг кенг синтези, мен унинг бир қисми эмаслигини
англадим.

Унинг нима қилаётгани учун жуда кучли эмпирик асос йўқ
эди. Улар шунчаки қизиқарли кузатишлар эди. У жуда доно одам,
лекин унчалик эмпирик ёки расмий эмас эди. Менда ҳам эмпирик,
ҳам расмий манфаатлар бор эди. Ўша пайтда ривожланишнинг
техник томони бор эди. Ривожланишда чизиқли дастурлаш билан
шуғулланадиган одамлар бор эди. Баумол ўша пайтда Принстонда
катта таъсирга эга бўлган. Баумол ва Гомори бутун сонли дастурлаш
билан шуғулланган. Ривожланиш иқтисодчилари техник жиҳат-
дан жуда қизиқ бўлган ривожланиш учун бутун сонли дастурлаш

263