Page 261 - Nobel_10.02.25_Neat

ИЛМИЙ-ОММАБОП РИСОЛА , II ҚИСМ

ни (Фридман, 1957) ўқисангиз, истеъмол ва даромад ҳақида катта
ҳажмдаги маълумотларни тўплаган Бреди, Фридман ва Рейд би-
лан ишлайдиган бир гуруҳ олимлар борлигини тушунасиз. Марга-
рет Рид яхши инсон эди. Мен у билан 1970 йилларнинг бошлари-
да танишганман. У, эҳтимол, ҳаёти давомида жуда кўп ғийбатларга
чидаган, катта эмпирик кўникмаларга ва чуқур ҳалолликка эга,
ҳақиқатан ҳам қилаётган ишига ишонган инсон. Кўплаб бюджет
тадқиқотларини ўтказди. Истеъмол ва даромад ўртасидаги ўртача
боғлиқлик оиланинг даромадлари қанчалик фарқланишига қараб
ўзгарувчан эканлигини аниқлади.

У менга ўзи айтган ва Фридман тасдиқлаган воқеа шундан
иборатки, у Фридманнинг олдига бориб: «Бизда (унинг гуруҳида)
бу маълумотлар бор. Маълумотларни тартибга солишнинг яхши-
роқ йўли борми?» Фридман ҳозиргина Дурбиннинг ўзгарувчилари
хатоси (Дурбин, 1954) мақоласини ўқиб чиқди ва у шундай деди:
«Биласизми, биз буни ўзгарувчилардаги хатолар модели билан
тушунтиришимиз мумкин». Менинг хотиним иқтисодчи эмас. У
социология бўйича таҳсил олган. У касбий ютуқлар ва ижтимоий
тармоқларда ишлаган. Уй атрофида Женкснинг китоблари ва Фе-
атҳермананд Ҳаузернинг асарлари бор эди. Унинг психология ва
антропология бўйича кўплаб китоблари бор эди. У билан суҳбатла-
шиб, унинг китоблари ва журналларини ўқиб, ижтимоий фанлар
бўйича кенг маълумотга эга бўлдим.

Хотиним қаттиқ танқидчи. У жуда ақлли, лекин яқин вақт-
гача у ҳаммуаллиф бўлмаган. У фикрлашда кўпроқ инклюзивдир,
шунинг учун бу менга қийинчилик туғдиради. Биз ҳозир Италия-
нинг Реггио-Эмилия шаҳридаги болалик давридаги ажойиб дас-
турни баҳолаш устида бирга ишлаяпмиз.

Мухбир: Хўш, сизни иқтисодга нима жалб қилди? Мен сизни
Франк Оппенгеймер ва физика билан шуғулланганингизни биламан.
Сизни ижтимоий масалалар қизиқтирдими?

Ҳеcкман: Бу яхши савол. Оппенгеймер алоқаси тасодифий
эди. Оппенхаймер атом бомбасини яратган Манхеттен лойиҳаси
олимлари гуруҳига раҳбарлик қилган. У 1950 йилларда машҳур
бўлган. Ўша пайтда одамлар олимларни ҳозиргидан кўра кўпроқ
ҳурмат қилишган. 1950 йилларда академиклар чинакам ҳурматга

259