Page 125 - หนังสือเรียน ภาษาไทย พท.21001

ห น า | 125

ตัวอยางแบบสรางคําประสม

แมยาย เกิดจากคํามูล 2 คํา คือ แมกับยาย

ลูกน้ํา เกิดจากคํามูล 2 คํา คือ ลูกกับน้ํา
ภาพยนตรจีน เกิดจากคํามูล 2 คํา คือ ภาพยนตรกับจีน

จากตัวอยางแบบสรางคําประสม จะเห็นวาเมื่อแยกคําประสมออกจากกัน จะไดคํามูลซึ่งแต

ละคํามีความหมายในตัวเอง

ชนิดของคําประสม

การนําคํามาประสมกัน เพื่อใหเกิดคําใหมขึ้นเรียกวา “คําประสม” นั้น มีวิธีสรางคําตาม

แบบสรางอยู 5 วิธีดวยกัน คือ
1. คําประสมที่เกิดจากคํามูลที่มีรูป เสียง และความหมายตางกัน เมื่อประสมกันเกิดเปน

ความหมายใหม ไมตรงกับความหมายเดิม เชน

แม หมายถึง หญิงที่ใหกําเนิดลูก

ยาย หมายถึง แมของแม
แมกับยาย ไดคําใหม คือ แมยาย หมายถึง แมของเมีย

คําประสมชนิดนี้มีมากมาย เชน แมครัว ลูกเสือ พอตา มือลิง ลูกน้ํา ลูกนอง ปากกา

2. คําประสมที่เกิดจากคํามูลที่มีรูป เสียง และความหมายตางกัน เมื่อประสมกันแลวเกิด
ความหมายใหม แตยังคงรักษาความหมายของคําเดิมแตละคํา เชน

หมอ หมายถึง ผูรู ผูชํานาญ ผูรักษาโรค

ดู หมายถึง ใชสายตาเพื่อใหเห็น
หมอกับดู ไดคําใหม คือ หมอดู หมายถึง ผูทํานายโชคชะตาราศี

คําประสมชนิดนี้ เชน หมอความ นักเรียน ชาวนา ของกิน รอนใจ เปนตน

3. คําประสมที่เกิดจากคํามูลที่มีรูป เสียง ความหมายเหมือนกัน เมื่อประสมแลวเกิด
ความหมายตางจากความหมายเดิมเล็กนอย อาจมีความหมายทางเพิ่มขึ้นหรือลดลงก็ได การเขียนคํา

ประสมแบบนี้จะใชไมยมกๆ เติมขางหลัง เชน

เร็ว หมายถึง รีบ ดวน

เร็วๆ หมายถึง รีบ ดวนยิ่งขึ้น เปนความหมายที่เพิ่มขึ้น
ดํา หมายถึง สีดํา

ดําๆ หมายถึง ดําไมสนิท เปนความหมายในทางลดลง