Page 127 - หนังสือเรียน ภาษาไทย พท.21001
P. 127

ห น า  | 127



                           อุทกภัย      หมายถึง     ภัยจากน้ํา
                           อายุขัย      หมายถึง     สิ้นอายุ

                         2.  ถาพยางคทายของคําหนาประวิสรรชนีย ใหตัดวิสรรชนียออก  เชน

                           ธุระ         สมาสกับ    กิจ       เปน  ธุรกิจ
                           พละ          สมาสกับ    ศึกษา     เปน  พลศึกษา

                         3.  ถาพยางคทายของคําหนามีตัวการันตหตัดการันตออกเมื่อเขาสมาส  เชน

                           ทัศน        สมาสกับ    ศึกษา     เปน  ทัศนศึกษา

                           แพทย        สมาสกับ    สมาคม  เปน  แพทยสมาคม
                         4.  ถาคําซ้ําความ  โดยคําหนึ่งไขความอีกคําหนึ่ง ไมมีวิธีเรียงคําที่แนนอน  เชน

                           นร  คน       สมาสกับ     ชน  คน  เปน  นรชน  คน

                           วิถี  ทาง    สมาสกับ     ทาง  ทาง  เปน  วิถีทาง  ทาง
                           คช  ชาง     สมาสกับ     สาร  ชาง  เปน  คชสาร  ชาง


                  การอานคําสมาส


                         การอานคําสมาสมีหลักอยูวา  ถาพยางคทายของคําลงทายดวย  สระอะ  อิ  อุ  เวลาเขาสมาส
                  ใหอานออกเสียง  อะ  อิ  อุ  นั้น เพียงครึ่ง เสียง  เชน

                         เกษตร  สมาสกับ  ศาสตร  เปน  เกษตรศาสตร  อานวา  กะ  เสด  ตระ  สาด

                         อุทก  สมาสกับ  ภัย      เปน  อุทกภัย        อานวา  อุ  ทก  กะ  ไพ

                         ประวัติ  สมาสกับ  ศาสตร  เปน  ประวัติศาสตร  อานวา  ประ หวัด ติ สาด
                         ภูมิ   สมาสกับ  ภาค     เปน  ภูมิภาค        อานวา  พู มิ พาก

                         เมรุ   สมาสกับ  มาศ     เปน  เมรุมาศ        อานวา  เม  รุ  มาด


                  ขอสังเกต

                         1.  มีคําไทยบางคํา  ที่คําแรกมาจากภาษาบาลีสันสกฤต  สวนคําหลังเปนคําไทย  คําเหลานี้ได

                  แปลความหมายตางกฎเกณฑของคําสมาส  แตอานเหมือนกับวาเปนคําสมาส  ทั้งนี้  เปนการอานตาม

                  ความนิยม  เชน
                           เทพเจา             อานวา       เทพ  พะ  เจา

                           พลเรือน             อานวา       พล  ละ  เรือน

                           กรมวัง              อานวา       กรม  มะ  วัง
                         2.  โดยปกติการอานคําไทยที่มีมากกวา 1 พยางค มักอานตรงตัว  เชน

                           บากบั่น             อานวา       บาก  บั่น
   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132