Page 162 - หนังสือเรียน ภาษาไทย พท.21001
P. 162
162 | ห น า
คําสรรพนาม อาตมา ภิกษุเรียกตนเองกับผูอื่น
ผม กระผม ภิกษุเรียกตนเองใชกับภิกษุดวยกัน
มหาบพิตร ภิกษุเรียกพระมหากษัตริย
โยม ภิกษุเรียกคนธรรมดาที่เปนผูใหญกวา
พระคุณเจา คนธรรมดาเรียกสมเด็จพระราชาคณะ
ทาน คนธรรมดาเรียกสมเด็จพระราชาคณะ
คํากริยา ประเคน ยกของดวยมือมอบใหพระ ถวาย มอบให
ฉัน กิน อาพาธ ปวย
มรณภาพ ตาย อนุโมทนา ยินดีดวย
จําวัด นอน
คําลักษณะนาม รูป เปนลักษณะนามสําหรับนับจํานวนภิกษุ เชน พระภิกษุ 2 รูป
คนทั่วไปนิยมใชคําวา องค
3. คําที่ใชสําหรับสุภาพชน
การใชถอยคําสําหรับบุคคลทั่วไป จําเปนตองใชใหสมฐานะและเกียรติยศ ความสัมพันธ
ระหวางผูที่ติดตอสื่อสารกันจะตองคํานึงถึง อายุ เพศ และตําแหนงหนาที่การงานดวย นอกจากนั้น
เวลา และ สถานที่ยังเปนเครื่องกําหนดอีกดวยวา ควรเลือกใชถอยคําอยางไรจึงจะเหมาะสม
ตัวอยางคําสุภาพ เชน
คํานาม บิดา พอ มารดา แม และใชคําวาคุณ นําหนาชื่อ เชน คุณพอ คุณลุง
คุณประเสริฐ คุณครู เปนตน ศีรษะ หัว โลหิต เลือด อุจจาระ
ขี้ ปสสาวะ เยี่ยว โค วัว กระบือ ควาย สุนัข หมา สุกร หมู
คํากริยา รับประทานอาหาร กิน ถึงแกกรรม ตาย คลอดบุตร ออกลูก ทราบ
รู เรียน บอกใหรู
คําสรรพนาม ดิฉัน ผม กระผม บุรุษที่ 1
คุณ ทาน เธอ บุรุษที่ 2 และ 3
การใชสรรพนามใหสุภาพ คนไทยนิยมเรียกตามตําแหนงหนาที่
ดวย เชน ทานอธิบดี ทานหัวหนากอง เปนตน
คําวิเศษณ คําขานรับ เชน คะ เจาคะ ครับ ครับผม เปนตน
คําขอรอง เชน โปรด ไดโปรด กรุณา เปนตน