Page 167 - หนังสือเรียน ภาษาไทย พท.21001
P. 167
ห น า | 167
ในการเขียนบทรอยแกวหรือแกวกรองก็ตาม เราไมอาจเขียนใหละเอียดลึกซึ้ง เพื่อสื่อความ
ไดแจมแจงเทากับการพูดบรรยายดวยตนเองได ก็จําเปนตองใชอุปมาเพื่อเปรียบเทียบใหผูรับสารจาก
เราไดรับรูความจริง ความรูสึก โดยการใชคําอุปมาเปรียบเทียบ ในการแตงคําประพันธก็นิยมใช
อุปมากันมากเพราะคําอุปมาอุปไมยจะชวยตกแตงถอยคําสํานวนการเขียนใหไพเราะนาอาน กินใจ
ประทับใจมากขึ้น สังเกตการใชอุปมาอุปไมยเปรียบเทียบในตัวอยางตอไปนี้
ทานจะไปทัพครั้งนี้ อยาเพิ่งประมาทดูแคลนเลาป ดวยเลาปไดขงเบงมาไวเปน
ที่ปรึกษา อุปมา เหมือนเสืออันคะนองอยูในปาใหญ ทานเรงระวังตัวจงดี
ตัวอยางอุปมาที่ควรรูจัก
แข็งเหมือนเพชร กรอบเหมือนขาวเกรียบ
กลมเหมือนมะนาว กลัวเหมือนหนูกลัวแมว
กินเหมือนหมู คดเคี้ยวเหมือนเขาวงกต
แกมแดงเหมือนตําลึงสุก งายเหมือนปอกกลวยเขาปาก
ขมเหมือนบอระเพ็ด โงเหมือนควาย
ขาวเหมือนสําลี ใจเสาะเหมือนปอกกลวยเขาปาก
เขียวเหมือนพระอินทร เบาเหมือนปุยนุน
งงเปนไกตาแตก พูดไมออกเหมือนน้ําทวมปาก
เงียบเหมือนปาชา รกเหมือนรังหนู
ใจกวางเหมือนแมน้ํา ยากเหมือนงมเข็มในมหาสมุทร
ใจดําเปนอีกา ลืมตัวเหมือนวัวลืมตีน
ซนเหมือนลิง ชาเหมือนเตา
เดินเหมือนเปด ซีดเหมือนไกตม
ตาดําเหมือนนิล ดําเหมือนตอตะโก
บริสุทธิ์เหมือนหยาดน้ําคาง ตาโตเทาไขหาน
เร็วเหมือนจรวด ไวเหมือนปรอท
เรียบรอยเหมือนผาพับไว หนักเหมือนเดิม
เอะอะเหมือนเจกตื่นไฟ อดเหมือนกา
ผอมเหมือนเปรต สูงเหมือนเสาโทรเลข
มืดเหมือนลืมตาในกระบอกไม ใสเหมือนตาตั๊กแตน
หวานเหมือนน้ําออย สวยเหมือนนางฟา