Page 172 - หนังสือเรียน ภาษาไทย พท.21001
P. 172
172 | ห น า
จังหวะจะโคนโยนคํา
สัมผัสจัดบทลํานํา กําหนดจดจํา
หกคําสี่คําดังนี้ ฯ
ข. สัมผัสใน แตละวรรคของกาพยฉบัง แบงชวงจังหวะเปนวรรคละสองคํา ดังน ี้
หนึ่งสอง หนึ่งสอง หนึ่งสอง หนึ่งสอง หนึ่งสอง
หนึ่งสอง หนึ่งสอง หนึ่งสอง
ฉะนั้น สัมผัสในกําหนดไดตามชวงจังหวะของแตละวรรคนั้นเอง ดังตัวอยาง
กาพยนี้ – มีนาม ฉบัง สามวรรคระวัง
จังหวะ – จะ โคน – โยนคํา
ขอสังเกต
กาพยฉบังไมเครงสัมผัสใน จะมีหรือไมมีก็ได ขอเพียงใชคําที่อานราบรื่นตามชวงจังหวะ
ของแตละวรรคนั้นๆ เทานั้น
สวนสัมผัสนอกระหวางวรรคที่สอง วรรครับ กับวรรคที่สาม วรรคสง นั้น จะมีหรือไมมีก็
ไดไมบังคับเชนกัน
การแตงกลอน
กลอน
คําประพันธรอยกรองประเภทกลอน มีหลายแบบเรียกชื่อตางๆ กันไป ตามลักษณะฉันท
ลักษณที่แตกตางกันนั้นๆ เชน กลอนสี่ กลอนหา กลอนหก กลอนแปด และยังจําแนกออกไปตาม
ลีลาที่นําไปใชเชน กลอนเพลงยาว กลอนบทละคร กลอนเสภา รวมถึงกลอนบทตางๆ อีกดวย
ในที่นี้จะอธิบายเฉพาะกลอนหกและกลอนแปด อันเปนกลอนที่นิยมแตงกันโดยทั่วไป