Page 11 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

2

เรื่องที่ 1 การเลือกสื่อในการฟงและดู

สังคมปจจุบันชองทางการนําเสนอขอมูลใหดูและฟงจะมีมากมาย ดังนั้น ผูเรียนควรรูจักเลือกที่จะ

ดูและฟง เมื่อไดรับรูขอมูลแลว การรูจักวิเคราะห วิจารณ เพื่อนําไปใชในทางสรางสรรค เปนสิ่งจําเปน
เพราะผลที่ตามมาจากการดูและฟงจะเปนผลบวกหรือลบแกสังคม ก็ขึ้นอยูกับการนําไปใช นั่นคือผลดี

จะเกิดแกสังคมก็เมื่อผูดูและฟงนําผลที่ไดนั้นไปใชอยางสรางสรรค หรือในปจจุบันจะมีสํานวนที่ใชกัน
อยางแพรหลายวาคิดบวก

เมื่อรูจักหลักในการฟงและดูแลว ควรจะรูจักประเภท เพื่อแยกแยะในการนําไปใชประโยชน

ซึ่งอาจสรุปประเภทการแยกแยะประเภทของสื่อในการนําไปใชประโยชน มีดังนี้
1. สื่อโฆษณา สื่อประเภทนี้ผูฟงตองรูจุดมุงหมาย เพราะสวนใหญจะเปนการสื่อใหคลอยตาม

อาจไมสมเหตุสมผล ผูฟงตองพิจารณาไตรตรองกอนซื้อหรือกอนตัดสินใจ
2. สื่อเพื่อความบันเทิง เชน เพลง, เรื่องเลา ซึ่งอาจมีการแสดงประกอบดวย เชน นิทาน นิยาย

หรือสื่อประเภทละคร สื่อเหลานี้ผูรับสารตองระมัดระวัง ใชวิจารณญาณประกอบการตัดสินใจกอนที่จะ

ซื้อหรือทําตาม ปจจุบันรายการโทรทัศนจะมีการแนะนําวาแตละรายการเหมาะกับกลุมเปาหมายใด
เพราะเชื่อกันวาถาผูใดขาดความคิดในเชิงสรางสรรคแลว สื่อบันเทิงอาจสงผลรายตอสังคมได เชน ผูดู

เอาตัวอยางการจี้, ปลน, การขมขืนกระทําชําเรา และแมแตการฆาตัวตาย โดยเอาอยางจากละครที่ดูก็เคย

มีมาแลว
3. ขาวสาร สื่อประเภทนี้ผูรับสารตองมีความพรอมพอสมควร เพราะควรตองรูจักแหลงขาว

ผูนําเสนอขาว การจับประเด็น ความมีเหตุมีผล รูจักเปรียบเทียบเนื้อหาจากที่มาของขาวหลาย ๆ แหง
เปนตน

4. ปาฐกถา เนื้อหาประเภทนี้ผูรับสารตองฟงอยางมีสมาธิเพื่อจับประเด็นสําคัญใหได และกอน

ตัดสินใจเชื่อหรือนําขอมูลสวนใดไปใชประโยชนตองมีความรูพื้นฐานในเรื่องนั้น ๆ อยูบาง
5. สุนทรพจน สื่อประเภทนี้สวนใหญจะไมยาว และมีใจความที่เขาใจงาย ชัดเจน แตผูฟงจะตอง

รูจักกลั่นกรองสิ่งที่ดีไปเปนแนวทางในการปฏิบัติ

หลักการฟงและดูอยางสรางสรรค

1. ตองเขาใจความหมายหลักเบื้องตนของการจับใจความของสารที่ฟงและดูนั้น ตองเขาใจ

ความหมายของคํา สํานวนประโยคและขอความที่บรรยายหรืออธิบาย
2. ตองเขาใจลักษณะของขอความ ขอความแตละขอความตองมีใจความสําคัญของเรื่องและ

ใจความสําคัญของเรื่องจะอยูที่ประโยคสําคัญ ซึ่งเรียกวา ประโยคใจความ ประโยคใจความจะปรากฏอยูใน

ตอนใดตอนหนึ่งของขอความ โดยปกติจะปรากฏอยูในตอนตน ตอนกลาง และตอนทาย หรืออยูตอนตน