Page 49 - test ebook1

ประเด็นที่ควรศึกษาคือ ความรู้แบบไหนหรืออย่างไรจึงจะท าให้มีอ านาจ เพราะในสังคม

ปัจจุบันเต็มไปด้วยผู้มีความรู้ จบการศึกษาระดับสูงมากมาย แต่เขาเหล่านั้นกลับเป็นเพียงผู้คอยฟัง
ค าสั่งไปวัน ๆ และขาดอ านาจต่อรองอย่างยิ่ง ตรงข้ามกับผู้น าชุมชนบางคนที่จบการศึกษา

ภาคบังคับ แต่มีประสบการณ์จริงในทางปฏิบัติ จนบางคนได้รับการยกย่องและมีอ านาจต่อรอง

ในการก าหนดแนวทางพัฒนาองค์กรและเครือข่ายของตนเอง จากที่กล่าวนี้จึงน่าจะสรุปได้ว่า
ความรู้ที่ก่อให้เกิดอ านาจคือความรู้ที่คนอื่นไม่รู้ เป็นความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์จริง มิใช่

เพียงท่องบ่นตามต ารา

องค์กรและเครือข่ายชุมชนในประเทศไทยมีประวัติและพัฒนาการมาแล้วระยะหนึ่ง

ทุกองค์กรและทุกเครือข่ายต่างมีวัตถุประสงค์เดียวกันคือ การสร้างความเข้มแข็งและการพึ่งตนเอง
หรือมุ่งสร้างอ านาจต่อรองกับภายนอก เพื่อด ารงความเป็นอิสระในการตัดสินใจและก าหนด

ทิศทางการพัฒนา อ านาจที่กล่าวนี้จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อองค์กรและเครือข่ายชุมชนสามารถ

สร้างความรู้ใหม่ที่สอดคล้องเหมาะสมกับพื้นฐานของตน

กระบวนการสื่อสารที่ให้ความส าคัญกับข้อมูล ข่าวสาร และความรู้เป็นทางออกที่ส าคัญ
ให้องค์กรและเครือข่ายชุมชนสร้างอ านาจต่อรองกับหน่วยงานภายนอก รวมทั้งการก าหนด

ทิศทางการพัฒนาของตนเอง

3.1 ข้อมูล การพัฒนาองค์กรชุมชนและเครือข่ายชุมชนส่วนใหญ่จะให้
ความส าคัญกับผู้น าและสมาชิกที่สนใจและกระตือรือร้น กระบวนการสื่อสารเพื่อการพัฒนา

จะเริ่มต้นจากการมองคนเหล่านี้เป็นข้อมูลชุดหนึ่ง ไม่มองที่คนแต่ให้ความส าคัญกับข้อมูล

ที่อยู่ในตัวคนโดยการตั้งสมมติฐานในใจว่า คนแต่ละคนมีประสบการณ์ในเรื่องใดเรื่องหนึ่งหรือ
เก่งในเรื่องใดเรื่องหนึ่งซึ่งคนอื่นไม่มี เช่น ชาวสวนยางพาราบางคนเก่งเรื่องกรีดยาง บางคนเก่งเรื่อง

ขยายพันธุ์ยาง บางคนเก่งเรื่องการตลาด เป็นต้น ข้อมูลที่อยู่ในตัวคนเหล่านี้อาจเป็นสถิติ ข้อเท็จจริง

และประสบการณ์ที่บอกเล่าเรื่องราวขององค์กรและเครือข่ายในแง่มุมต่างๆ เช่น จ านวนสมาชิก
เงินทุน บริการที่ให้แก่สมาชิก ปัญหาและแนวทางแก้ปัญหา รวมทั้งความคาดหวังของสมาชิกและ

ชุมชนต่อองค์กรและเครือข่าย เป็นต้น

ประเด็นที่ส าคัญอย่างยิ่งในการสร้างกระบวนการสื่อสารเพื่อการพัฒนาคือ การให้น ้าหนัก

กับข้อมูลภายในก่อนข้อมูลภายนอก หรือสร้างกระบวนการจากสิ่งที่อยู่ในตัวผู้น าและสมาชิก และ
ค่อยขยายออกไปสู่ข้อมูลจากภายนอกเมื่อมีความพร้อมหรือมีประสบการณ์พอสมควร

3.2 ข่าวสาร กระบวนการท าให้เกิดข่าวสารในงานพัฒนาคือ การท าให้ข้อมูลที่มี

อยู่ในตัวผู้น าหรือสมาชิกคนหนึ่งไหลไปสู่อีกคนหนึ่ง ถ้าสามารถน าคนเหล่านี้มาล้อมวงสนทนากัน

แต่ละคนก็จะมีฐานะผู้ส่งสารและผู้รับสารไปพร้อมกัน ในงานพัฒนาเรียกว่า การแลกเปลี่ยนเรียนรู้

องค์กรชุมชนและเครือข่ายชุมชน 44