Page 62 - XALÇA MEMUL._maket az-en

XURCUN. ŞİRVAN, AZƏRBAYCAN. XX ƏSRİN ƏVVƏLİ
XALÇA MƏMULATLARI Ölçü: / Size: KHURJUN. SHIRVAN, AZERBAIJAN. EARLY 20 CENTURY
TH

38 x 108 sm / 38 x 108 cm

yun, Z2; açıq-qəhvəyi, çəhrayı / wool, Z2; light brown, pink
Arğac: / Weft:
62 Əriş: / Warp: yun, Z3S; açıq-qəhvəyi / wool, Z3S; light brown
CARPET PRODUCTS Face yarn: wool, Z2; black, pink, orange, ivory
Üz ipi:
yun, Z2; qara, çəhrayı, narıncı, şəkəri
keçirtmə (arğac üzlü), dolama (sumax)
Texnika:
weft-faced plain weave, sumakh wrapping
Technique:
Sıxlıq: / Density:
yun, Z2 / wool, Z2
Kənarə: / Selvage: 26 x 46 10 sm-də / 26 х 46 yarns per 10 cm
Kolleksiyaya daxilolma tarix: 17.10.1973
Accession date:
İnventar nömrəsi:
Inventory No.: 2254

Xurcunun hər iki cibinin bədii quruluşu ara sahə və haşiyə The artistic structure of both sacks of the khurjun includes
qurşağından ibarətdir. Hər iki ara sahənin açıq-qəhvəyi the central field and border. The geometrical elements
rəngli yerliyində rapportlar əsasında düzülmüş “budaq” və called budag (branch of tree) or yovshan (wormwood) are
ya “yovşan” adlanan həndəsi elementlər təsvir olunmuşdur. repeatedly placed on light brown background of both of
Bu təsvirlər çevrilmiş vəziyyətdə qoruyucu element kimi the central fields. Those elements depicted upside down
“sırğa”, budaq halında isə yazın gəlişini və ya bolluğun are called sirgha (earring) and act as an amulet; the upright
rəmzi kimi çıxış edir. position in the form of budag symbolizes the arrival of
Ara sahənin fonunda doldurucu element qismində istifadə spring or abundance.
olunan “çadır” və ya “alaçıq” təsvirləri isə yurd-yuva, həm The filling elements of central field called chadir or alachig
də ocaq rəmzini ifadə edir. Bəzi hallarda bu cür üçbucaqlar (tent) represent family nest and home. In some cases,
digər semantikaya da malik ola bilər. these triangles have different semantic meaning.
Ara sahəni əhatə edən haşiyədə təsvir olunan romb The diamond-shaped elements of the border framing the
elementləri xalça ustaları tərəfindən “göz” adlandırılır və central field are called goz (eye) by the carpet weavers, it is
bədnəzərdən qoruyur. believed that this ornament protects against evil eye.
Ümumilikdə, xurcunun kompozisiya quruluşunda orta The palas stripes, reflecting the cult of earth and water
hissəni palaz zolaqları tamamlayır ki, bu da yer-su kultunu in the intermediary part, complete the compositional
ifadə edir. structure of the khurjun.