Page 61 - ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-6
P. 61
6-кесте
Картаның элементтері
Математикалы қ Картаны ң Картаны ң шартты Қосымша
негізі мазмұны белгісі деректер
Масштаб Тақырыптың Белгілер мен Мәтін, кесте,
мазмұны түсініктемелер графика
Нысанның бейнесін түсіргенде, картаның элементтерін бел-
гілеп білу не үшін қажет екенін ойланыңдар? Талқылап, оған
мысал келтіріңдер. Орындаған жұмыстарыңды баға- лаңдар.
Картаға түсірілетін нысандар маңыздылығына қарай іріктелін іп
алынады. Картаның масштабы ұсақталған сайын, ондағы нысан-
дарды белгілеу мүмкіндігі де азая береді.
Масштабқа және картаның мақсатына байланысты, нысан н ың
оңайлатып бейнеленуі картографиялық генерализация деп атала-
ды. Мысалы, 1:25 000 және 1:200 000 масштабтардың соңғысы н да
генерализациялау жоғары. Картаның масштабы ұсақталған сайын
генерализациялау күрделене береді.
Карталардың жіктелуі. Карталар бір-бірінен масштабы, мазмұ-
ны, аумақты қамтуы және неге арналғанына байланысты бөлін еді
(31-сурет).
Атластағы бірнеш е картаны қарастырып өтейік. Қандай топқа және
топшаға жататын ын анықтаң дар. Онда не бейнелен ген? Бұл картал ар д ы
қайда қолдануға болатындығына мысал келтіріңдер.