Page 65 - ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-6
P. 65

Шешімі:  Масштабтың  мөлшерін  анықтап  аламыз  (1  см  = 25  км)
        және  пропорция  құрамыз:
            1 см – 25 км       х = (12  · 25)  :  1 = 300  км
            12 см – х км


            Нақты  арақашықтығы  300 км.
            →  1:20  000  000  масштабындағы  А  және  Б  нүктелерін ің
        арақашықты ғы  (экваторда  орналасқан)  22,2  см.  Осы  нүкте лер
        арасындағы  экватор  доғасының  бұрыш ын  табыңдар.
            Шешімі: Бірінші кезекте екі нүктенің арақашықтығын  анықтап
        аламыз.
            1 см – 200 км         х = (22,2  · 200) : 1 = 4440 км
            22,2 см  – х км

            Экватордың  1° доғасының  ұзындығы  111  км.  Экватор  доғасының
        бұрышы  4440  : 111  = 40°.
            II  нұсқа.  Жер  бетіндегі  қашықтық  және  картаның  масштабы
        беріледі.
            Картадағы  арақашықтықты  табу  керек.
            Шешудің  реттілігі.  Бірінші  масштабтың  мөлшерін  анықтай-
        мыз,  жер  бетіндегі  қашықтықты  масштабтың  мөлшеріне  бөлеміз  де
        картадағы  қашықтықты  табамыз.
            →  Жер  бетіндегі  А  және  Б  нүктелерінің  арақашықтығы  3000  км.
        Осы  арақашықтық  масштабы  1:6  000  000  км  болатын  картада   неше
        см  болады?
            Шешімі:  Масштабты ң  мөлшерін  анықтап  пропорция  құрамыз:
            1 см  – 60  км        х = (1 · 3000)  : 60 = 50 см
            х см – 3000 км

            →  Турист  сағатына  6 км  жылдамдықпен  4 сағат  жүрді.  Тури стің
        жүріп  өткен  жолының  қашықтығын  масштабы  1:200  000  болатын
        картадан  табыңдар.
            Шешімі:  6 км/сағ  · 4 сағ  = 24 км.
            Масштабтың  мөлшерін  тауып,  пропорция  құрамыз:
            1 см – 2 км
                               х = (1  · 24)  : 2 = 12  см
            х см – 24 км
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70