Page 318 - คู่มือตุลาการ เล่มที่ 1 วิ.แพ่ง มีสารบัญ ebook

คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความแพ่ง ๒๙๐

แต่ในกรณีที่เข้ามาเป็นคู่ความฝ่ายที่สามให้พิจารณาถึงประเด็นว่ามีเหตุผลอันสมควรที่จะเข้ามา

เป็นคู่ความฝ่ายที่สามหรือไม่ด้วย การสั่งค าร้องขอให้สั่งตามแนวทางในข้อ ๑ และ ๒ ข้างต้น

๔. การไต่สวนค าร้องขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล

๔.๑ เมื่อศาลไต่สวนพยานฝ่ายผู้ขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลเสร็จ เห็นว่ากรณีมีเหตุที่จะ

อนุญาตให้ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล ให้ท าค าสั่งในรายงานกระบวนพิจารณา ตัวอย่างค าสั่ง

“พิเคราะห์พยานหลักฐานของโจทก์แล้ว เห็นว่า คดีของโจทก์มีเหตุผลอันสมควร

ที่จะฟ้องร้อง และโจทก์เป็นคนไม่มีทรัพย์สินพอที่จะเสียค่าธรรมเนียมศาลจริง (หรือ และหาก

โจทก์ไม่ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลจะได้รับความเดือดร้อนเกินสมควรเมื่อพิจารณาถึงสถานะ

ของโจทก์) จึงอนุญาตให้โจทก์ได้รับยกเว้นไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาลในศาลชั้นต้น . . .”

สั่งในค าฟ้องว่า “รับฟ้อง หมายส่งส าเนาให้จ าเลย ให้โจทก์วางเงินค่าน าส่งตามข้อบังคับ

ว่าด้วยการส่งค าคู่ความและเอกสารทางคดีอย่างช้าภายในวันท าการถัดไป มิฉะนั้นถือว่าโจทก์ทิ้งฟ้อง

นัด . . .วันที่ . . . เวลา . . . น.” หรือสั่งว่า “รับฟ้อง หมายส่งส าเนาให้จ าเลย ให้โจทก์จัดการน าส่ง ภายใน ๗ วัน

นับแต่วันนี้ หากส่งไม่ได้ให้แถลงภายใน ๑๕ วัน นับแต่วันส่งไม่ได้ หากไม่แถลงถือว่า โจทก์ทิ้งฟ้อง . . .”

๔.๒ เมื่อศาลไต่สวนแล้ว เห็นว่า คดีโจทก์มีเหตุผลอันสมควรที่จะฟ้องร้อง และกรณี

มีเหตุที่จะอนุญาตให้ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลบางส่วน ก็ให้มีค าสั่งยกเว้นให้ตามดุลพินิจ

และก าหนดวันให้โจทก์น าเงินค่าธรรมเนียมที่ไม่ได้รับยกเว้นมาช าระ ตัวอย่างค าสั่ง

“พิเคราะห์ค าร้องขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล และพยานหลักฐานของโจทก์แล้ว

ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า โจทก์มีที่ดิน ๑ แปลง พร้อมบ้าน ๑ หลัง ซึ่งติดจ านอง แต่โจทก์ก็ยังมีเงินฝาก

ในธนาคารออมสินจ านวน ๒๐๐,๐๐๐ บาท เศษ เห็นว่า โจทก์ยังพอมีทรัพย์สินที่จะใช้จ่ายเพื่อ

ด าเนินคดีอยู่บ้าง มิใช่ถึงกับไม่มีเงินพอที่จะเสียค่าธรรมเนียมศาลทีเดียว จึงมีค าสั่งให้โจทก์

เสียค่าธรรมเนียมศาลเป็นเงินจ านวน ๔๐,๐๐๐ บาท ค่าธรรมเนียมนอกจากนี้ยกเว้นให้โจทก์

ไม่ต้องช าระ ให้โจทก์น าเงินค่าธรรมเนียมดังกล่าวมาช าระภายใน . . .วัน นับแต่วันนี้” (โดยปกติ

ก าหนดเวลาให้ ๑๕ วัน)

๔.๓ เมื่อศาลไต่สวนแล้วเห็นว่า คดีโจทก์มีเหตุผลอันสมควรที่จะฟ้องร้อง แต่ข้อเท็จจริง

ปรากฏว่า โจทก์มีทรัพย์สินพอที่จะเสียค่าธรรมเนียมศาล หรือหากไม่ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล

โจทก์ก็ไม่ได้รับความเดือดร้อนเกินสมควรเมื่อพิจารณาถึงสถานะของโจทก์ ให้มีค าสั่ง

ยกค าร้องและก าหนดวันให้โจทก์น าเงินมาเสียค่าธรรมเนียม ตัวอย่างค าสั่งแก้จากข้อ ๔.๒

ตอนท้ายเป็นว่า