Page 75 - Binder1

๕๘

2. พรรณนาโวหาร หมายถึง โวหารที่ใชกลาวถึงเรื่องราว สถานที่ บุคคล สิ่งของ หรือ
อารมณอยางละเอียด สอดแทรกอารมณ ความรูสึกลงไปเพื่อโนมนาวใจ ใหผูรับสารเกิด

ภาพพจน เกิดอารมณคลอยตามไปดวย ใชในการพูดโนมนาว อารมณของผูฟง หรือเขียนสดุดี
ชมเมือง ชมความงามของบุคคล สถานที่และแสดงอารมณความรูสึกตาง ๆ เปนตน
3. เทศนาโวหาร หมายถึง โวหารที่มุงโนมนาวใจใหเกิดความรูสึกคลอยตาม เปนการ
กลาวในเชิงอบรม แนะนำสั่งสอน เสนอทรรศนะ ชี้แนะ หรือโนมนาว ชักจูงใจโดยยกเหตุผล

ตัวอยาง หลักฐาน ขอมูล ขอเท็จจริง สุภาษิต คติธรรมและสัจธรรม ตาง ๆ มาแสดงเพื่อใหผูอาน
เกิดความเขาใจที่กระจางจนยอมรับเชื่อถือมีความเห็น คลอยตาม และปฏิบัติตาม โวหารประเภทนี้
มักใช ในการใหโอวาท อบรมสั่งสอน อธิบายหลักธรรม และคำชี้แจงเหตุผล ในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง การ

เสนอทรรศนะ เปนตน ควรใชโวหารอื่นประกอบดวยเพื่อใหชวนติดตาม การเขียนเทศนาโวหารตอง
ใชโวหารประเภทตาง ๆ มาประกอบอาจจะใชบรรยายโวหาร พรรณนาโวหาร รวมทั้งอุปมาโวหาร
และสาธกโวหารดวย มักใชกับงานเขียนประเภทบทความชักจูงใจ หรือบทความแสดง ความคิดเห็น
ความเรียง เปนตน แตสวนใหญมักจะเขาใจวาเทศนาโวหารเปนโวหารที่มุงสั่งสอน
4. สาธกโวหาร หมายถึง โวหารที่มุงใหความชัดเจนโดยการยกตัวอยางหรือเรื่องราว

ประกอบการอธิบาย เนื้อหาสาระ เพื่อสนับสนุน ขอคิดเห็นตาง ๆ ใหหนักแนน สมเหตุสมผล ทำให
ผูรับสารเขาใจเนื้อหา สาระในสิ่งที่พูด หรือเขียนอยางแจมแจง ชัดเจน ดูสมจริง หรือนาเชื่อถือยิ่งขึ้น
ตัวอยางหรือเรื่องราว ที่ยกขึ้นประกอบอาจเปนเรื่องสั้น ๆ หรือเรื่องราวยาว ๆ ก็ไดตามความ

เหมาะสม เชน ประสบการณตรงของผูสงสาร เรื่องราวของบุคคล เหตุการณ นิทาน ตำนาน
วรรณคดี เปนตน สาธกโวหารมักใชเปนอุทาหรณ ประกอบอยูในเทศนาโวหาร หรืออธิบายโวหาร
5. อุปมาโวหาร หมายถึง การใชการใชถอยคำอยางมีชั้นเชิง ในการแสดงการเปรียบเทียบ
ประกอบขอความ เพื่อใหผูอาน เขาใจชัดเจนยิ่งขึ้น ทำใหเขาใจเรื่องราวไดแจมแจง การใชอุปมา
โวหารนี้มีลักษณะการใชหลายลักษณะ ดังนี้

- เปรียบเทียบสิ่งที่เหมือนกันสองสิ่ง มักมีคำวา เหมือน ดุจ คลาย เปรียบอยาง ดัง
ฯลฯ เปนตัวเชื่อมคำอุปมาอุปไมยใหสอดคลองกัน (อุปไมย แปลวา ที่กลาวกอน อุปมา แปลวา ที่
กลาวเปรียบ) เชน ดีใจเหมือนไดแกว, เลาปดีใจเหมือนปลาไดน้ำ

- เปรียบเทียบโดยการโยงความคิดจากสิ่งหนึ่งไปยังสิ่งหนึ่ง เปนการเปรียบโดยนัย ตอง
อาศัยการตีความประกอบ ครูเหมือนเรือจาง, ชาวนาเปนกระดูกสันหลังไทยทั้งชาติ
- เปรียบเทียบโดยการซ้ำคำ จะมารักเหากวาผม จะมารักลมกวาน้ำ จะมารักถ้ำกวา
เรือน จะมารักเดือนยิ่งกวาตะวัน จะมารักตัวออกเฒายิ่งกวาตัวเองเลา

- เปรียบเทียบโดยการยกตัวอยางประกอบ เชน พระราชา ๑ หญิง ๑ ไมเลื้อย ๑ ยอม
รักผูคนและสิ่งที่อยูใกล ๆ
- เปรียบความขัดแยงหรือเปรียบสิ่งที่อยูตรงกันขาม คือ การนำสิ่งที่ตรงกันขาม มา
เปรียบกัน เชน เปรียบน้ำกับไฟ ดินกับไฟ อิเหนากับจรกา รักยาวใหบั่น รักสั้นใหตอ

- เปรียบเทียบโดยใชชื่อเทียบเคียง เชน ปากกามีอำนาจกวาคมดาบ, จากเปลไปถึง
หลุมฝงศพ