Page 48 - ชุดการสอนประวัติศาสตร์ม.1
P. 48
3) ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศสมัยสุโขทัย
อาณาจักรสุโขทัยตั งอยู่ท่ามกลางอาณาจักรหรือหัวเมืองที่เป็นของชนชาติไทยกลุ่มอื่น หรือชนชาติอื่น
ซึ่งต่างเป็นอิสระ มีอํานาจมากบ้างน้อยบ้าง สุโขทัยจึงต้องมีนโยบายสร้างความสัมพันธ์ กับรัฐต่าง ๆ ให้
เหมาะสมกับสถานการณ์
3.1 ความสัมพันธ์ระหว่างอาณาจักรสุโขทัยกับรัฐใกล้เคียง
1. อาณาจักรล้านนา ผู้สถาปนาอาณาจักรล้านนา คือ พระยามังราย พระองค์ทรงเป็น พระสหายร่วม
สาบานกับพ่อขุนรามคําแหงมหาราชและพระยางําเมืองแห่งแคว้นพะเยา เมื่อพระยา มังรายสร้างเมือง
เชียงใหม่ก็ได้ทรงเชิญพระสหายทั งสองพระองค์ไปร่วมปรึกษาหารือ แสดงถึง ความสัมพันธ์ฉันมิตรระหว่างกัน
สมัยพระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไทย) พระเจ้ากือนาแห่งล้านนาแต่งทูตมาขออาราธนา พระเถระผู้ใหญ่
ของสุโขทัยไปสืบพระพุทธศาสนาแบบลังกาวงศ์ที่ล้านนา นับเป็นการแลกเปลี่ยน ทางวัฒนธรรมกัน ทําให้
ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐทั งสองแน่นแฟ้นยิ่งขึ น และยังมีการแลกเปลี่ยน ทางวัฒนธรรมด้านอื่น ๆ กันอีก เช่น
สถาปัตยกรรมและประติมากรรมสุโขทัยและล้านนาต่าง ได้รับอิทธิพลซึ่งกันและกัน
ถึงสมัยพระมหาธรรมราชาที่ 3 (ไสลือไทย) ทางล้านนาเกิดชิงอํานาจกัน ท้าวกุมกามขอให้ สุโขทัยส่ง
กองทัพไปยึดเมืองเชียงใหม่คืนจากพระเจ้าสามฝั่งแกน สุโขทัยจึงยกทัพไปโจมตีเชียงใหม่ แต่ไม่ได้รับชัยชนะ
นับแต่นั นสุโขทัยกับล้านนาก็บาดหมางกัน จนสุโขทัยถูกรวมเข้ากับอยุธยา ส่วนล้านนาก็ตกเป็นประเทศราช
ของพม่า และบางยุคบางสมัยก็เป็นประเทศราชของอยุธยา
2. แคว้นพะเยา เนื่องจากพระยางําเมืองแห่งแคว้นพะเยาเป็นพระสหายกับพ่อขุนรามคําแหง
มหาราชดังได้กล่าวมาแล้ว อาณาจักรสุโขทัยกับแคว้นพะเยาจึงเป็นมิตรที่ดีต่อกัน มีการแลกเปลี่ยน ทาง
วัฒนธรรมและมีการติดต่อค้าขายกัน เส้นทางการค้าจากกรุงสุโขทัยไปเมืองพะเยา เชียงราย เชียงแสน เป็น
เส้นทางการค้าสําคัญเส้นทางหนึ่ง ทั งยังเป็นทางผ่านของสินค้าจากจีนเข้ามาสู่สุโขทัย ทางบกด้วย
แคว้นพะเยาถูกรวมเข้ากับอาณาจักรล้านนาในสมัยพระยาคําฟูแห่งเมืองเชียงใหม่
3. เมืองน่าน น่านเคยเป็นประเทศราชของสุโขทัยสมัยพ่อขุนรามคําแหงมหาราช เมื่อสิ น สมัยพ่อขุน
รามคําแหงมหาราชแล้ว น่านเป็นอิสระอยู่ระยะหนึ่งแล้วตกไปเป็นประเทศราชของ แคว้นพะเยา ต่อมาในสมัย
พระมหาธรรมราชาที่ 1 และ 2 สุโขทัยตีได้เมืองน่านอีก ในสมัย พระมหาธรรมราชาที่ 1 ทรงส่งสมณทูตเข้าไป
เผยแผ่พระพุทธศาสนาแบบลังกาวงศ์ที่เมืองน่าน ทําให้ น่านได้รับอิทธิพลทางศิลปกรรมอันเนื่องจาก
พระพุทธศาสนาเข้าไปด้วย เช่น การหล่อพระพุทธรูป ปางลีลาแบบสุโขทัย รวมทั งรับตัวอักษรไทยของสุโขทัย
ไปใช้ในทางศาสนา
ใน พ.ศ. 1935 สุโขทัยและน่านได้ทําสัญญาที่จะช่วยเหลือกันและไม่รุกรานกัน การที่สุโขทัย กับน่าน
เป็นมิตรที่ดีต่อกัน ส่วนหนึ่งมาจากการสร้างความสัมพันธ์ทางเครือญาติ คือ มีการอภิเษก สมรสระหว่าง
