Page 68 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat

58

9. การสร้างความตระหนัก
9.1 ทฤษฎีเกี่ยวกับความตระหนัก
ความตระหนัก (Awareness) เป็นแนวคิดเชิงจิตวิทยา (Psychological Approach)

ผสมผสานกับแนวความคิดเชิงพฤติกรรมศาสตร์ (Behavior Science) ซึ่งมีนักศึกษาหลายท่านได้ให้
ความหมาย ความส าคัญ และหลักการ แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับความตระหนัก ดังนี้
ประพล มิลินทจินดา (2542: 19) กล่าวว่า ความตระหนัก หมายถึง การแสดงออกซึ่ง
ความรู้สึกความคิดเห็นความส านึกเป็นภาวะที่บุคคลเข้าใจและประเมินสถานการณ์ที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับ

ตนเองได้โดยอาศัยระยะเวลาเหตุการณ์ประสบการณ์หรือสภาพแวดล้อมเป็นปัจจัยท าให้คนเกิดความ
ตระหนัก
เริงชัย คงสง (2547) กล่าวว่า ความตระหนักเป็นสภาวะจิตใจที่เกี่ยวกับความส านึก
ความรู้สึกนึกคิดและความปรารถนาต่างๆ ของบุคคลต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่ง

โดยมีเหตุการณ์สภาพแวดล้อมในสังคมหรือสิ่งเร้าจากภายนอกเป็นปัจจัยที่ท าให้บุคคลเกิดความตระหนัก
หรือกล่าวอีกนัยหนึ่ง ความตระหนักมีความหมายใกล้เคียงกับความส านึกนั่นเอง
ณัฐพัชร์ ทองค า (2547) กล่าวว่า ความตระหนักเป็นการแสดงออกถึงความรู้สึกที่

เกิดขึ้นภายในอันเนื่องมาจากการที่บุคคลเคยรับรู้ มีความเข้าใจ มีประสบการณ์ โดยประเมินจากการ
เผชิญสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และพร้อมต่อการแสดงออกถึงความรับผิดชอบต่อสิ่งนั้นตามความรู้สึก
กุลวดี สุดหล้า (2550) กล่าวว่า ความตระหนัก หมายถึง การแสดงออกซึ่งความรู้สึก
ความคิดเห็น ความส านึก เป็นภาวะที่บุคคลเข้าใจและประเมินสถานการณ์ที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับตนเองได้
โดยอาศัยระยะเวลา เหตุการณ์ ประสบการณ์ หรือสภาพแวดล้อม เป็นปัจจัยที่ท าให้คนเกิดความ

ตระหนัก
พงษ์ชัย เฉลิมกลิน (2551: 50) กล่าวว่า ความตระหนัก หมายถึง พฤติกรรมที่แสดง
ถึงความรับผิดชอบต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งที่เป็นอารมณ์ความรู้สึกด้านทัศนคติ

ค่านิยมความชอบหรือไม่ชอบดีหรือไม่ดีที่ได้จากการประเมินสิ่งเร้าต่างๆ ของบุคคลนั้น
วีระชน ขาวผ่อง (2551: 42) กล่าวว่า ความตระหนัก หมายถึง สภาวการณ์มีผลให้
เกิดความรู้สึกการรับรู้มุ่งสู่สภาวะจิตแห่งตนคือทัศนคติความคิดความเชื่อความสนใจอันจะก่อให้เกิด
ความตระหนักและจิตส านึก

ประภาเพ็ญ สุวรรณ (อ้างถึงใน สมพงษ์ ใหญ่วงค์, 2550: 42) กล่าวว่า ความตระหนัก
หมายถึง การที่บุคคลฉุกคิดได้หรือการเกิดขึ้นในความรู้สึกว่ามีส่วนหนึ่งเหตุการณ์หนึ่งหรือสถานการณ์หนึ่ง
ซึ่งการรู้สึกว่ามีหรือการได้ฉุกคิดถึงสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นความรู้สึกที่เกิดในสภาวะของจิตใจแต่ไม่ได้
หมายความว่าบุคคลนั้นสามารถจ าได้หรือระลึกได้ถึงลักษณะบางอย่างของสิ่งนั้น

สมหมาย วันสอน (อ้างถึงใน โอภาส นามนคร, 2550: 13) กล่าวว่า ความตระหนัก
เกือบคล้ายความรู้สึกแตกต่างกันตรงที่ความตระหนักไม่เกี่ยวข้องกับการจ าหรือความสามารถที่จะ
ระลึกได้แต่ความตระหนักเป็นเรื่องของการรับรู้ฉุกคิดหรือมีความรู้สึกต่อเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่ง
จากความหมายของความตระหนัก (Awareness) ที่นักวิชาการข้างต้นกล่าวมาแล้ว

นั้น พอสรุปได้ว่า ความตระหนัก คือ การรับรู้แบบฉุกคิดขึ้นมากะทันหันซึ่งการฉุกคิดนี้เป็นสิ่งที่คล้าย
กับความรู้สึกจนบางครั้งไม่สามารถแยกได้ว่าเป็นการตระหนักถึงหรือเป็นอารมณ์และความรู้สึกที่