Page 35 - คู่มืออบรม Smart ONIE เพื่อสร้าง Smart Farmer เพื่อฝึกอบรมเกษตรกรต้นแบบ ( Master Trainer) สำนักงาน กศน.จังหวัดศรีสะเกษ
P. 35
กำรเกษตรที่เป็ นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (Green Environment)
ปัญหำของกำรเกษตรไทยในปัจจุบัน
ภาคการเกษตรของไทยตกอยู่ในภาวะที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง เนื่องจากเมื่อพิจารณาถึงข้อมูลพื นที่
การเกษตรและจํานวนเกษตรกร จะพบว่าจํานวนเกษตรกรรายย่อยลดลง คนจนจากภาคเกษตรกรรมจะ
ล้มละลายและหันเข้าสู่ภาคอุตสาหกรรมและบริการ รวมทั งเป็นแรงงานในภาคเกษตร ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
โครงสร้างการพัฒนาประเทศ และการถดถอยของวิถีเกษตรกรรม
หากแนวโน้มการพัฒนาการเกษตรเป็นไปแบบที่เป็นอยู่ในปัจจุบันนี และไม่มีการแก้ไขปัญหาเกษตรกร
อย่างจริงจัง เชื่อว่าอีกไม่กี่สิบปี จํานวนเกษตรกรไทยจะเหลือต่ํากว่าร้อยละ 10 เช่นเดียวกับประเทศในยุโรป
ญี่ปุ่น และอเมริกา เพราะเกษตรกรอิสระรายเล็กรายน้อยจะค่อยๆ เลิกไปหรือเปลี่ยนไปเป็นแรงงานรับจ้างใน
โรงงาน หรือเป็นแรงงานเกษตรรับจ้างในที่ดินที่เคยเป็นของตนเอง ที่ยังเหลืออยู่บ้างคงเป็นกลุ่มเกษตรกรพันธะ
สัญญาท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของสังคมภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์ ภาคเกษตรกรรมไทยกําลังเผชิญกับ
ความเปลี่ยนแปลงอย่างไม่เคยเกิดขึ นมาก่อน ในขณะที่เกษตรกรไทยยังคงเผชิญปัญหาความยากจนอันเกิดจาก
ความไม่เป็นธรรมทาง เศรษฐกิจ สังคมและการเมือง ปรากฏการณ์ของปัญหาที่เกิดขึ นกับเกษตรกรไทย
ในปัจจุบันมีหลายประการ กล่าวคือ
1. ปัญหาด้านปัจจัยและฐานทรัพยากรการผลิต ทั งเรื่องที่ดินทํากิน เกษตรกรจํานวนมากไม่มีที่ดินทํา
กินเป็นของตนเอง ต้องเช่าที่ดินทํากิน และเกษตรกรที่ยังมีที่ดินจํานวนมากแต่ละปีต้องสูญเสียที่ดินทํากินให้กับ
สถาบันการเงิน ปัญหาการเข้าไม่ถึงทรัพยากรการผลิต โดยเฉพาะน ํา ทะเล ป่า และทรัพยากรพันธุกรรมทั งหลาย
ซึ่งเป็นฐานชีวิตของเกษตรกรและชาวประมงขนาดเล็ก รวมทั งสิทธิเกษตรกรในด้านการเข้าถึงพันธุกรรมพืชและ
สัตว์ ยังไม่ได้รับการยอมรับ ทําให้เกษตรกรรายย่อยขาดศักยภาพในการเพิ่มผลผลิต และพึ่งพิงตนเองไม่ได้ปัญหา
ต้นทุนการผลิตสูงขึ น อันเนื่องจากปัจจัยการผลิตมีฐานจากการใช้พลังงาน ต้นทุนปุ๋ย ยา แรงงานสูงขึ น
ฐานทรัพยากรอาหารลดลง
2. ปัญหาเรื่องสุขภาวะ ทุกฤดูการผลิตไม่ว่าจะเป็นข้าว พืชไร่ พืชสวน หากได้ออกไปในไร่นาก็จะได้
กลิ่นสารเคมีกําจัดหญ้ากําจัดแมลงทั่วทุกหนแห่ง เกิดผลกระทบทั งเกษตรกรเองและผู้บริโภค เกษตรกรเองหนัก
กว่าเพื่อนเป็นผู้ได้รับผลกระทบโดยตรงในฐานะเป็นผู้ใช้ยาและ เป็นผู้บริโภคผลผลิตด้วย
3. ปัญหาเรื่องตลาด ตลาดเป็นของพ่อค้าแต่การลงทุนและความเสี่ยงเป็นของเกษตรกร เกษตรกรจึงไม่
มีส่วนในการตัดสินใจกําหนดราคาตลาด ราคาผลผลิตการเกษตรจึงไม่เป็นธรรม
4. ปัญหาที่มาจากนโยบายพลังงาน และปัญหาอันเกิดจากการขาดแคลนน ํามัน ทําให้เกิดผลกระทบต่อ
การผลิตในภาคเกษตรกรรม เนื่องจากการขยายพื นที่ปลูกพืชน ํามันทั งหลาย และส่งผลกระทบในหลายมิติ
-30-
