Page 1 - ການບໍລິຫານຈັດການ ບົດສອນ
P. 1
บทที่ 2
กระบวนการบริหาร
อาจารย์ จินตนา พรสัมฤทธิ์โชค
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ : เมื่อผู้เรียนได้ศึกษาในบทเรียนนี้แล้ว จะมีความสามารถดังนี้
1 . อธิบายกระบวนการบริหารได้
2. วิเคราะห์กระบวนการบริหารได้
3. น ากระบวนการบริหารไปประยุกต์ใช้ได้
ความหมายของการจัดการกับการบริหาร
เมื่อกล่าวถึงค าว่าการบริหารส่วนใหญ่มักจะนึกถึงการบริหารราชการ ค าศัพท์ที่ใช้มี 2 ค า คือ การ
บริหาร (Administration) นิยมใช้กับการบริหารราชการหรือการจัดการเกี่ยวกับนโยบาย ศัพท์อีกค าหนึ่ง คือ
การจัดการ (Management) นิยมใช้กับการบริหารธุรกิจเอกชนหรือการด าเนินการตามนโยบายที่ก าหนดไว้
อย่างไรก็ตามค าว่า การบริหารกับค าว่า การจัดการใช้แทนกันได้มีความหมายเหมือนกัน ในเอกสารค าสอน
เล่มนี้จะใช้สองค านี้ปะปนกันตลอดไปตามความเหมาะสม
นักบริหารและนักวิชาการให้ค าจ ากัดความของค าว่า การบริหารหรือการจัดการไว้ต่าง ๆ กันตาม
ทัศนะของแต่ละบุคคลที่ส าคัญได้แก่
ไซมอน (“Simon” 1965 ) ให้ความหมายไว้ว่า การบริหาร หมายถึง การท างานของบุคคลตั้งแต่สอง
คนขึ้นไปร่วมกันปฏิบัติงานเพื่อให้บรรลุจุดประสงค์ร่วมกัน
ดรัคเกอร์ (Drucker : 1954 ) ได้ให้ความหมายไว้ว่า การจัดการ หมายถึง ศิลปะในการท างานให้
บรรลุเป้าหมายร่วมกับผู้อื่น
คูนตซ์ และไซริล (Koontz and Cyril. 1972 ) ให้ความหมายว่า การจัดการ หมายถึง การด าเนินงาน
ให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้โดยอาศัยปัจจัยทั้งหลาย ได้แก่ คน เงิน วัสดุสิ่งของซึ่งนับว่าเป็นอุปกรณ์ของ
การจัดการนั้น ๆ
เดล (Dale. 1968 )ได้กล่าวไว้ว่า การจัดการ คือกระบวนการจัดหน่วยงานและการใช้ทรัพยากรต่าง ๆ
ให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่ก าหนดไว้ล่วงหน้า
สมคิด บางโม (2538 ) มีความเห็นว่า การจัดการเป็นศิลปะในการใช้คน เงิน วัสดุอุปกรณ์ของ
หน่วยงานและนอกหน่วยงาน เพื่อให้หน่วยงานบรรลุวัตถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพ
ฉะนั้นจากความหมายดังกล่าวจึงสรุปไว้ว่าการจัดการมีคุณลักษณะที่ส าคัญดังนี้
1. การจัดการเป็นศิลปะการใช้บุคลากรปฏิบัติงานในหน่วยงาน
2. การจัดการต้องอาศัยปัจจัยพื้นฐาน คือ คน เงิน และวัสดุอุปกรณ์
3. การจัดการเป็นการด าเนินงานของกลุ่มบุคคล