Page 115 - ภาษาไทย ม.ปลาย
P. 115
ห น า | 115
คณะและพยางค รายสุภาพบทหนึ่งๆ มีตั้งแต 5 วรรคขึ้นไป แตละวรรคมีคํา 5 คํา จะแตงสักกี่วรรค
ก็ได แตตอนตบตองจบดวยโคลงสอง
สัมผัส มีสัมผัสสงทายวรรค และมีสัมผัสรับเปนเสียงวรรณยุกตเดียวกันตรงคําที่ 1-2-3 คําใดคํา
หนึ่งจนถึงตอนทาย พอจะจบก็สงสัมผัสไปยังบาทตนของโครงสองสุขภาพตอจากนั้นก็บังคับสัมผัสตาม
แบบของโคลงสองสุภาพ จึงถือวาคบรายแตละบท สวนสัมผัสในนั้นไมบังคับตรวจสอบอีกครั้ง มีทั้ง
สัมผัสตรวจสอบอีกครั้ง
คําเอก-คําโท มีบังคับคําเอก คําโท เฉพาะที่โคลงสองสุภาพตอนทายบทเทานั้น
คําสรอย รางสุขภาพแตละบท มีคําสรอยไดเพียง 2 คํา คือสองคําสุดทายของบทตอจากคําสุดท
ายของโครงสองสุภาพ
ตัวอยางรายสุภาพ
ขาเการายอยาเอา อยารักเหากวาผม อยารักลมกวาน้ํา
อยารักถ้ํากวาเรือน อยารักเดือนกวาตะวัน สบสิ่งสรรพโอวาท
ผูเปนปราชญพึงสดับ ตรับตรองปฏิบัติ โดยอรรถอันถองถวน (โคลงสอง)
แถลงเลศเหตุเลือกลวน เลิศอางทางธรรม แลนา ฯ
(สุภาษิตพระรวง)