Page 114 - ภาษาไทย ม.ปลาย
P. 114
114 | ห น า
บัญญัติรายยาว
คณะ คําในวรรคหนึ่งๆ ไมจํากัดจํานวนแนนอน วรรคหนึ่งจะมีกี่คําก็ได
สัมผัส คําสุดทายวรรคหนา สงสัมผัสไปยังคําใดคําหนึ่งในวรรคตอไปและสงรับกันเชนนี้
ตลอดไปจนจบราย
คําสรอย สุดทายบทรายยาว ลงดวยคําสรอย เชน นั้นเถิด นั้นแล นี้เถิด เปนตน
คณะและพยางค รายสุภาพบทหนึ่งๆ มีตั้งแต 5 วรรคขึ้นไป แตละวรรคมีคํา 5 คํา จะแตงสักกี่วรรค
ก็ได แตตอนตบตองจบดวยโคลงสอง
สัมผัส มีสัมผัสสงทายวรรค และมีสัมผัสรับเปนเสียงวรรณยุกตเดียวกันตรงคําที่ 1-2-3 คําใดคํา
หนึ่งจนถึงตอนทาย พอจะจบก็สงสัมผัสไปยังบาทตนของโครงสองสุขภาพตอจากนั้นก็บังคับสัมผัสตาม
แบบของโคลงสองสุภาพ จึงถือวาคบรายแตละบท สวนสัมผัสในนั้นไมบังคับตรวจสอบอีกครั้ง มีทั้ง
สัมผัสตรวจสอบอีกครั้ง
คําเอก-คําโท มีบังคับคําเอก คําโท เฉพาะที่โคลงสองสุภาพตอนทายบทเทานั้น