Page 146 - ภาษาไทย ม.ปลาย
P. 146
146 | ห น า
ดรรชนีจะอยูดานหนา สวนสารานุกรมสําหรับผูใหญและสารานุกรมบางชุดใหเปดดูดรรชนีที่เลมสุดทาย
ของชุด
5. อานวิธีใชสารานุกรมแตละชุดกอนใชและคนหาเรื่องที่ตองการ
เรื่องที่ 4 คําราชาศัพท
คนไทยมีวัฒนธรรมที่ยึดถือกันเปนปกติ คือการเคารพนับถือ ผูที่สูงอายุ ชาติกําเนิดและตําแหนง
หนาที่ สื่อที่แสดงออกอยางชัดเจนคือ การแสดงกิริยามารยาทอันเคารพ
นอบนอมและใชภาษาอยางมีระเบียบแบบแผนอีกดวย ภาษาที่ใชอยางมีระเบียบและประดิษฐตกแตงเปนพิ
เศษเพื่อใชกับบุคคลที่มีฐานะตางๆ ทางสังคมดังกลาวแลวเรียกวาคําราชาศัพท
คําราชาศัพท คือคําที่ใชสำหรับพระเจาแผนดินและพระบรมวงศานุวงศ แตปจจุบันคําราชาศัพท
มีความหมายรวมถึง คําสุภาพ ที่สุภาพชนตองเลือกใชใหเหมาะสมตามฐานะของบุคคลทุกระดับและ
เหมาะสมกับกาลเทศะดวย
คําสุภาพ พระยาอุปกิตศิลปสาร ไดอธิบายไววาไมใชคําแข็งกระดางไมแสดงความเคารพ เชน โว
ย วาย วะ ไมใชคําหยาบ เชน ใหใชอุจจาระแทนขี้ ปสสาวะแทนเยี่ยว ไมใชคําที่นิยมกับของคําหยาบ เชน
สากกระเบือเปรียบเทียบกับของลับผูชายใหใชไมตีพริกแทน เปนตน ไมใชคําผวน เชน ตากแดดใหใช
ใหมเปนผึ่งแดด เปนตน และไมพูดเสียงหวน เชน ไมรู ไมเห็น และมีคําวา ครับ คะ คะ ขา ประกอบ
คําพูดดวย
ลักษณะของคําราชาศัพท
1. คํานามที่นํามาใชเปนราชาศัพท
1.1 คําที่นํามาจากภาษาบาลี สันสกฤต เขมรและคําไทย เมื่อจะใชเปนคําราชาศัพทจะตองใช
พระบรมราช พระบรม พระราชและพระนําหนา คือ
พระบรม พระบรมราช ใชนําหนาคํานามที่สมควรยกยองสําหรับพระเจาแผนดิน
โดยเฉพาะ เชน พระบรมอัฐิ พระบรมโอรสาธิราช พระบรมราโชวาท พระบรมราชวินิจฉัย พระบรมราช
โองการ พระบรมมหาราชวัง พระบรมราชูปถัมภ
พระราช ใชนําหนาคํานามที่สําคัญรองลงมา เชน พระราชสาสน พระราชประวัติ พระ
ราชยาน พระราชโทรเลข พระราชวัง พระราชดํารัส พระราชบิดา