Page 150 - ภาษาไทย ม.ปลาย
P. 150
150 | ห น า
1. ใหผูเรียนสังเกตการใชคําราชาศัพทจากสื่อสารมวลชน เชน หนังสือพิมพ วิทยุและโทรทัศน
โดยเฉพาะขาวพระราชสํานักแลวจําการใชใหถูกตอง เพื่อนําไปใชเมื่อมีโอกาส
2. รวบรวมคําราชาศัพทหมวดตางๆ เพื่อทํารายงานสงครู หรือเพื่อนําไปใชเมื่อมีโอกาสให
ผูเรียนหาหนังสือพิมพรายวันมา 1 ฉบับแลวคนหาคําราชาศัพทแตละประเภทมาเทาที่จะได อยางละคําก็
ตาม พยายามหาคําแปลโดยใชพจนานุกรมหรือถามผูรูก็ไดนําไปอานใหเพื่อนฟงแลวตอจากนั้นจึงนําไป
ใหครูชวยตรวจและขอคําวิจารณเพิ่มเติม
คําศัพทที่ใชสําหรับพระภิกษุสงฆ
เนื่องจากพระภิกษุ เปนผูทรงศีล และเปนผูสืบพระพุทธศาสนา การใชถอยคํา จึงกําหนดไวเปนอีก
หนึ่ง เฉพาะองคสมเด็จพระสังฆราช ซึ่งถือเปนประมุขแหงสงฆนั้นกําหนดใชราชาศัพทเทียบเทาพระราช
วงศชั้นหมอมเจา แตถาพระภิกษุนั้นเปนพระราชวงศอยูแลวก็คงใหใชราชาศัพทตามลําดับชั้นที่เปนอยูแลว
นั้น
การใชถอยคํา สําหรับพระภิกษุโดยทั่วไป มีขอควรสังเกต พระภิกษุใชกับพระภิกษุดวยกันหรือ
ใชกับคนธรรมดา จะใชศัพทอยางเดียวกันตลอด ผิดกับราชาศัพทสําหรับกษัตริยและพระราชวงศคนอื่น
ที่พูดกับทานหรือพูดถึงทานจึงจะใชราชาศัพท แตถาพระองคทานพูดกับคนอื่นจะใชภาษาสุภาพธรรมดา
เชน
มีผูพูดถึงพระวา “พระมหาสุนทรกําลังอาพาธอยูที่โรงพยาบาล”
พระมหาสุนทรพูดถึงตัวทานเองก็ยอมกลาววา “อาตมากําลังอาพาธอยูโรงพยาบาล”
มีผูพูดถึงพระราชวงศพระองคหนึ่งวา “พระองคเจาดิศวรกุมารกําลังประชวร”
พระองคเจาเมื่อกลาวถึงพระองคเองยอมรับสั่งวา “ฉันกําลังปวย”
ตัวอยางคําราชาศัพทสําหรับพระภิกษุบางคํา
คํานาม – ภัตตาหาร(อาหาร) ไทยทาน(สิ่งของถวาย) อาสนะ(ที่นั่ง)
กุฏิ(ที่พักในวัด) เภสัช(ยารักษา โรค) ธรรมาสน(ที่แสดงธรรม)
คําสรรพนาม – อาตมา(ภิกษุเรียกตนเองกับผูอื่น) ผม,กระผม(ภิกษุเรียก
ตัวเองใชกับภิกษุดวยกัน) มหาบพิตร (ภิกษุเรียกพระมหา
กษัตริย) โยม(ภิกษุเรียกคนธรรมดาที่เปนผูใหญกวา)