Page 149 - ภาษาไทย ม.ปลาย

ห น า | 149

ราชดํารัสถามติดตอไปแบบสนทนาก็ไมขึ้นตนวา “ขอเดชะฝาละอองธุลีพระบาทปกเกลาปกกระหมอม”
อีกแตตองลงทายวา “ดวยเกลาดวยกระหมอม” เปนการตอบรับทุกครั้ง

4. ถาจะกราบบังคมทูลดวยเรื่องที่ไมสมควรจะกราบบังคมทูล หรือเปนเรื่องหยาบไมสุภาพตอง

ขึ้นตนวา “ไมควรจะกราบบังคมทูลพระกรุณา”แลวดําเนินเรื่องไปจนจบ และลงทายดวยวา “ดวยเกลาด
วยกระหมอม”

5. ถาพระเจาแผนดินทรงแสดงความเอื้อเฟออนุเคราะหหรือทรงชมเชยตองกราบทูลเปนเชิง

ขอบคุณวา “พระมหากรุณาธิคุณเปนลนเกลาลนกระหมอม” หรือ “พระเดชพระคุณเปนลนเกลาลนก

ระหมอม” แลวกราบบังคมทูลสนองพระราชดํารัสไปตามเรื่องที่พระราชดํารัสนั้น แลวจบลงดวยคําวา “ด
วยเกลาดวยกระหมอม”

6. ถาพระเจาแผนดินมีพระราชดํารัสถามถึงความเปนอยูเมื่อจะกราบบังคมทูลวาตนเองสุข

สบายดีหรือรอดพนอันตรายตางๆ มา ใหขึ้นตนวา “ดวยเดชะพระบารมีปกเกลาปกกระหมอม ขาพระ
พุทธเจาเปนสุขสบายดี” หรือ “รอดพนอันตรายตางๆ มาอยางไรและจบดวยวา “ดวยเกลาดวยกระหมอม”

7. เมื่อจะกราบบังคมทูลขอพระราชทานอภัยโทษหรือแสดงความเสียใจในสิ่งที่ตนกระทําผิดต

องขึ้นตนวา “พระอาญาไมพนเกลา” แลวกราบบังคมทูลเรื่องราวที่ตนทําผิดและลงทายดวย “ดวยเกลาด
วยกระหมอม” หรืออาญาไมพนเกลาฯ “ขาพระพุทธเจาขอพระราชทานอภัยโทษ” ดําเนินเรื่องไปจนจบ

แลวลงทายวา “ดวยเกลาดวยกระหมอม”

8. เมื่อจะถวายสิ่งของพระเจาแผนดิน หากเปนของเล็กหยิบถือไดกราบทูลวา
“ขอพระราชทานทูลเกลาถวาย” ถาเปนสิ่งของใหญหยิบถือไมไดกราบทูลวา “ขอพระราชทานนอมเกลา

ถวาย” เมื่อดําเนินเรื่องจบแลววา “ดวยเกลาดวยกระหมอม”

9. การใชราชาศัพทเขียนจดหมาย

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวและสมเด็จพระบรมราชินีนาถ
ใชคําขึ้นตนวา “ขอเดชะฝาละอองธุลีพระบาทปกเกลาปกกระหมอม

ขาพระพุทธเจา.......(บอกชื่อ).......ขอพระราชทานกราบบังคมทูลพระกรุณาทรงทราบ

ฝาละอองธุลีพระบาท”

ใชสรรพนามแทนพระองควา “ใตฝาละอองธุลีพระบาท”
ใชสรรพนามแทนตัวเองวา “ ขาพระพุทธเจา”

ใชคําลงทายวา “ควรมิควรแลวแตจะทรงพระกรุณาโปรดเกลา

โปรดกระหมอม ขาพระพุทธเจา............
(บอกชื่อ)................ขอเดชะ

ใชเขียนหนาซอง “ขอพระราชทานทูลเกลาทูลกระหมอมถวาย.....(บอกชื่อ).......

กิจกรรม