Page 19 - ภาษาไทย ม.ปลาย

ห น า | 19

การวิจารณ หมายถึง การพิจารณาอยางมีหลักเกณฑในเรื่องที่ฟงและดู วามีอะไรนาคิดนาสน
ใจนาติดตาม นาชมเชย นาชื่นชมและมีอะไรบกพรองบาง

การวิจารณสารหรือเรื่องที่ไดฟงและดู เมื่อไดวินิจวิเคราะหและใชวิจารณญาณในการฟงและดู

เรื่องหรือสารที่ไดรับแลวก็นําผลมารายงานบอกกลาวแสดงความคิดเห็นตอสิ่งนั้น อยางมีเหตุผล มี

หลักฐานประกอบ และเปนสิ่งสรางสรรค
3. หลักการฟงและดูที่ดี

ผูเรียนรูไดเรียนรูวิธีการฟงและดูมาแลวหลายประการ ควรจะไดรับรูถึงวิธีการปฏิบัติตนใน

การเปนผูฟงและดูที่ดีดวย ตามหลักการดังนี้
1. ฟงและดูใหตรงตามความมุงหมาย การฟงแตละครั้งจะตองมีจุดมุงหมายในการฟงและดู

ซึ่งอาจจะมีจุดมุงหมายอยางใดอยางหนึ่งโดยเฉพาะหรือมีจุดมุงหมายหลายอยาง

พรอมกันก็ได จะตองเลือกฟงและดูใหตรงกับจุดมุงหมายที่ไดตั้งไวและพยายามที่จะใหการฟงและดูแต

ละครั้งไดรับผลตามจุดมุงหมายที่กําหนด
2. มีความพรอมในการฟงและดู การฟงและดูจะไดผลจะตองมีความพรอมทั้งรางกายจิตใจ

และสติปญญา คือตองมีสุขภาพดีทั้งรางกาย และจิตใจไมเหน็ดเหนื่อยไมเจ็บปวยและไมมีจิตใจเศร

าหมอง กระวนกระวายการฟงและดูจึงจะไดผลดี และตองมีพื้นฐานความรูในเรื่องนั้นดีพอสมควร หาก

ไมมีพื้นฐานทางความรู สติปญญาก็ยอมจะฟงและดูไมรูเรื่องและไมเขาใจ
3. มีสมาธิในการฟงและดู ถาหากไมมีสมาธิ ขาดความตั้งใจยอมจะฟงและดูไมรูเรื่อง การรับรู

และเขาใจจะไมเกิด ดังนั้นจะตองมีความสนใจ มีความตั้งใจและมีสมาธิในการฟงและดู

4. มีความกระตือรือรน ผูที่มองเห็นคุณคาและประโยชนของเรื่องนั้นมีความพรอมที่จะรับรู
และทําความเขาใจจากการฟงและดูนั้น ยอมมีประสิทธิภาพในการฟงและดูสูง

5. ฟงและดูโดยไมมีอคต ิ ในการฟงจะตองทําใจเปนกลางไมมีอคติตอผูพูดตอเรื่องที่พูด หากไม

ชอบเรื่อง ไมศรัทธาผูพูดก็จะทําใหไมพรอมที่จะรับรูและเขาใจในเรื่องนั้น จะทําใหการฟงและการดูไม

ประสบผลสําเร็จ
6. การจดบันทึกและสรุปสาระสําคัญ ในการฟงและดูเพื่อความรูมีความจําเปนที่ตองบันทึก

สรุปสาระสําคัญที่จะนําไปใชนําไปปฏิบัติ

คุณสมบัติของผูฟงและดูที่ดี ควรปฏิบัติดังนี้

1. สามารถปฏิบัติตามหลักการฟงและดูที่ดีได โดยมีจุดมุงหมาย มีความพรอมในการฟงและดู
มีความตั้งใจและกระตือรือรน ไมมีอคติและรูจักสรุปสาระสําคัญของเรื่องที่ฟงและดูนั้นได

2. มีมารยาทในการฟงและดู มารยาทในการฟงและดูเปนสิ่งที่จะชวยสรางบรรยากาศที่ดีในการ

ฟงและดู เปนมารยาทของการอยูรวมกันในสังคมอยางหนึ่ง หากผูฟงและดูไมมีมารยาท การอยูรวมกัน