Page 14 - ภาษาไทย ม.ปลาย

14 | ห น า

เรื่องที่ 2 การวิเคราะหวิจารณเรื่องที่ฟงและดู

ความหมายของการวิเคราะห การวินิจและการวิจารณ

การวิเคราะห หมายถึง การที่ผูฟงและผูดูรับสารแลวพิจารณาองคประกอบออกเปนสวนๆ

นํามาแยกประเภท ลักษณะ สาระสําคัญของสาร กลวิธีการเสนอและเจตนาของผูสงสาร

การวินิจ หมายถึง การพิจารณาสารดวยความเอาใจใส ฟงและดูอยางไตรตรองพิจารณาหา

เหตุผลแยกแยะขอดีขอเสีย คุณคาของสาร ตีความหมายและพิจารณาสํานวน ภาษา ตลอดจนน้ําเสียงและ
การแสดงของผูสงสาร พยายามทําความเขาใจความหมายที่แทจริงเพื่อใหไดประโยชนตามวัตถุประสงค

ของผูวินิจ

การวิจารณ หมายถึง การพิจารณาเทคนิคหรือกลวิธีที่แสดงออกมานั้น ใหเห็นวา นาคิด นาสนใจ

นาติดตาม มีชั้นเชิงยอกยอนหรือตรงไปตรงมา องคประกอบใดมีคุณคานาชมเชย องคประกอบใดนาทวง
ติงหรือบกพรองอยางไร การวิจารณสิ่งใดก็ตามจึงตองใชความรูมีเหตุมีผล มีหลักเกณฑและมีความ

รอบคอบดวย

ตามปกติแลว เมื่อจะวิจารณสิ่งใด จะตองผานขั้นตอนและกระบวนการของการวิเคราะหสาร
วินิจสาร และประเมินคาสาร ใหชัดเจนเสียกอนแลว จึงวิจารณแสดงความเห็น ออกมาอยางมีเหตุมีผลให

นาคิด นาฟงและเปนคําวิจารณที่เชื่อถือได

การวิจารณ ที่รับฟงมาก็เชนเดียวกัน ตองผานการวิเคราะห วินิจ และประเมินคาสารนั้นมากอน

และการวิจารณแสดงความคิดเห็นที่จะทําไดอยางมีเหตุมีผลนาเชื่อถือนั้น ผูรับสารจะตองรูหลักเกณฑ
การวิจารณแสดงความคิดเห็นตามชนิดของสาร เพราะสารแตละชนิด ยอมมีองคประกอบเฉพาะตัว เชน

ถาเปนขาวตองพิจารณาความถูกตองตามความเปนจริง แตถาเปนละครจะดูความสมจริง และพิจารณา

โครงเรื่อง เนื้อเรื่อง ฉาก ตัวละคร ภาษาที่ใช บทบาทการแสดง ฯลฯ นอกจากรูหลักเกณฑแลวจะตอง

อาศัยการฝกฝนบอยๆ และอานตัวอยางงานวิจารณของผูอื่นที่เชี่ยวชาญใหมาก ก็จะชวยใหการวิจารณดี
มีเหตุผลและนาเชื่อถือ

หลักการวิจารณและแสดงความคิดเห็นสารประเภทตางๆ

สารที่ไดรับจากการฟงมีมากมาย แตที่ไดรับเปนประจําในชีวิตประจําวันไดแก