Page 13 - ภาษาไทย ม.ปลาย

ห น า | 13

สารที่โนมนาวใจ

สารที่โนมนาวใจเปนสารที่เราพบเห็นประจําจากสื่อมวลชน จากการบอกเลาจากปากหนึ่งไปสู
ปากหนึ่ง ซึ่งผูสงสารอาจจะมีจุดมุงหมายหลายอยางทั้งที่ดี และไมดี มีประโยชนหรือใหโทษ จุดมุงหมาย

ที่ใหประโยชนก็คือ โนมนาวใจใหรักชาติบานเมือง ใหใชจายอยางประหยัด ใหรักษาสิ่งแวดลอม ให

รักษาสาธารณสมบัติและประพฤติแตสิ่งที่ดีงาม ในทางตรงขามผูสงสารอาจจะมีจุดมุงหมายใหเกิดความ
เสียหาย มุงหมายที่จะโฆษณาชวนเชื่อหรือปลุกปน ยุยงใหเกิดการแตกแยก ดังนั้นจึงตองมีวิจารณญาณ

คิดพิจารณาใหดีวาสารนั้นเปนไปในทางใด

การใชวิจารณญาณสารโนมนาวใจ ควรปฏิบัติดังนี้
1. สารนั้นเรียกรองความสนใจมากนอยเพียงใด หรือสรางความเชื่อถือของผูพูดมากนอย

เพียงใด

2. สารที่นํามาเสนอนั้น สนองความตองการพื้นฐานของผูฟงและดูอยางไรทําใหเกิดความ

ปรารถนาหรือความวาวุนขึ้นในใจมากนอยเพียงใด
3. สารไดเสนอแนวทางที่สนองความตองการของผูฟงและดูหรือมีสิ่งใดแสดงความเห็นวาหาก

ผูฟงและดูยอมรับขอเสนอนั้นแลวจะไดรับประโยชนอะไร

4. สารที่นํามาเสนอนั้นเราใจใหเชื่อถือเกี่ยวกับสิ่งใด และตองการใหคิดหรือปฏิบัติอยางไร
ตอไป

5. ภาษาที่ใชในการโนมนาวใจนั้นมีลักษณะทําใหผูฟงเกิดอารมณอยางไรบาง

สารที่จรรโลงใจ

ความจรรโลงใจ อาจไดจากเพลง ละคร ภาพยนตร คําประพันธ สุนทรพจน บทความบางชนิด

คําปราศรัย พระธรรมเทศนา โอวาท ฯลฯ เมื่อไดรับสารดังกลาวแลวจะเกิดความรูสึกสบายใจ สุขใจ
คลายเครียด เกิดจินตนาการ มองเห็นภาพและเกิดความซาบซึ้ง สารจรรโลงใจจะชวยยกระดับจิตใจมนุษย

ใหสูงขึ้นประณีตขึ้น ในการฝกใหมีวิจารณญาณในสารประเภทนี้ควรปฏิบัติดังนี้

1. ฟงและดูดวยความตั้งใจ แตไมเครงเครียด ทําใจใหสบาย

2. ทําความเขาใจในเนื้อหาที่สําคัญ ใชจินตนาการไปตามจุดประสงคของสารนั้น
3. ตองพิจารณาวาสิ่งที่ฟงและดูใหความจรรโลงในดานใด อยางไรและมากนอยเพียงใด หาก

เรื่องนั้นตองอาศัยเหตุผล ตองพิจารณาวาสมเหตุสมผลหรือไม

4. พิจารณาภาษาและการแสดง เหมาะสมกับรูปแบบเนื้อหาและผูรับสารหรือไมเพียงใด