Page 111 - Балдарга 2023_Neat

Кӧктӧҥ бийик, Кӧктӧҥ сӱрлӱ не де јок. Јаскыда быјырайып чыккан
баштапкы ӧлӧҥди «кӧк ӧзӱп келди» деп айдыжар. Кӧк ӧлӧҥди јип, кыш
чыккан мал тойынат, Кӧк-Јибек – Кӧк-Торко деп атту мени кӧрӱп, јаражай-
эпшилер сӱӱнет.
Эјелӱ-сыйынду кысчактардыҥ чур-чуманак чыгарып керишкенин угуп
чыдабай, олорго Теҥери тӱбинеҥ Таҥ-Чолмонныҥ Байым-Сур деп кызы
келди. Кысчактар оны курчай алып ийерде, Кызыл-Марал сурады:
– Бистиҥ кемибис јараш ла сӱрлӱ?
Јажыл ӧлӧҥниҥ бажыла кайкалап, элес эзинди колыла тудуп, Байым-
Сур јымжак ӱниле айтты:
– Слердиҥ бирӱгерди де мен јараш эмес деп айдып болбозым. Ончогор
сӱрлӱ, ончогор јараш. Је чырай-бӱдӱжеер кандый да кеберкек болзо,
кӧксигер ойлу болбозо, слерди јараш деп кем де айтпас. Кебинде тегиндӱ
айдылбаган: «Јаражыҥла болбозыҥ – јарыкпыҥла болорыҥ, кызылыҥла
болбозыҥ – кылыгыҥла болорыҥ». Слерди ӧӧн-бӧкӧӧн јок јуртазын деп,
бой-бойыгарла кожулыжып јӱрер эдип кубултып салатан эмтирим.
Оноҥ ло бери ӧҥдӧр кожулып, јаҥы ӧҥдӧр чӱмдейт. Кызыл ла сары
бириксе – оошкы, ак ла кӧк – кубакай, кара ла сары – кӱреҥ ле оноҥ до ӧскӧ
башка-башка ӧҥдӧр туулат.
Адакы учында Байым-Сур ӧҥдӧрди јууп, сол колыла јаҥып ийерде,
Теҥеринеҥ јаҥмыр тӱшти. Оҥ колыла јети ӧҥди алала, јааштыҥ алдына
чачып, «Јаман кылыктараар јаҥмырбыла јунулзын!» деп
айтты.
Јаҥмырдыҥ суузына јети ӧҥ биригип, Теҥериниҥ бир учынаҥ ала
экинчи учына јетире тартылып, јап-јараш солоҥы боло берди.

111