Page 11 - GES2205 นันทนาการเพื่อคุณภาพชีวิต
P. 11
G E S 2 2 0 5 นั น ท น า ก า ร เ พื่ อ คุ ณ ภ า พ ชี วิ ต | 11
วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ได้รวมไว้ในหลักปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิ
มนุษยชน มาตราหนึ่งว่า “ทุกคนมีสิทธิที่จะพักผ่อนและใช้เวลาว่าง”
ปัจจุบันนันทนาการยิ่งมีความส าคัญและจ าเป็นต่อมนุษยชาติมากขึ้น
ด้วยสาเหตุจากการเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมทางธรรมชาติและสังคม เช่น ความเจริญ
พัฒนาอย่างรวดเร็วของชุมชนท าให้สภาวะแวดล้อมซึ่งเอื้ออ านวยต่อการนันทนาการได้ถูกแปลง
สภาพหรือถูกท าลายหมดไป การเปลี่ยนแปลงสภาพของครอบครัวตามลักษณะของชุมชนที่เจริญ
ขาดเวลาและกิจกรรมที่จะสร้างความสัมพันธ์ ความรู้สึกและความเข้าใจอันดีระหว่างกัน ความ
เจริญทางด้านอุตสาหกรรม ท าให้คนมีเวลาว่างมากขึ้น เป็นต้น นอกจากนั้นยังมีความส าคัญต่อ
บุคคล ชุมชน และสังคม ดังต่อไปนี้
1.1.3.1 ความส าคัญส าหรับบุคคล การที่บุคคลจะด ารงชีวิตอยู่ได้ด้วย
ความสุขสบายนั้น ปัจจัยแรกจะต้องมีสุขภาพดี ค าว่า สุขภาพดีไม่ได้หมายความว่าเป็นผู้ที่ไม่มี
โรคภัยไข้เจ็บเพียงอย่างเดียว แต่ต้องรวมไปถึงความสมบูรณ์ของร่างกาย และความสมดุลของ
จิตใจ ดังค ากล่าวที่ว่า “จิตใจสมบูรณ์อยู่ในร่างกายที่แข็งแรง” การประกอบภารกิจประจ าวันที่ใช้
ก าลังกล้ามเนื้อนาน ๆ นอกจากจะท าให้เกิดความเมื่อยล้าแล้ว อ่อนเพลีย ยังเป็นผลให้อารมณ์
หงุดหงิด และจิตใจไม่สบายไปด้วย ผู้ที่กระท าภารกิจประเภทนี้จ าเป็นต้องพักผ่อนหย่อนใจโดย
นันทนาการประเภทที่ท าให้ร่างกายได้มีการพักผ่อน เช่น กระท ากิจกรรมทางด้านศิลปะ และการ
ฝีมือ การชมและศึกษาธรรมชาติ การดูละคร ฟังดนตรี เป็นต้น ส าหรับผู้ที่ประกอบภารกิจที่ใช้
สมองใช้ความคิดย่อมท าให้เกิดความเมื่อยล้าทางสมอง ความคิดไม่แจ่มใส ประกอบภารกิจต่อไป
ไม่ได้ผลดี เพราะในขณะที่ท างานใช้สมองอยู่นิ่ง ๆ ระบบต่าง ๆ ทางร่างกาย เช่น ระบบกล้ามเนื้อ
ระบบทางเดินอาหาร ระบบหายใจ ระบบขับถ่าย การหมุนเวียนของโลหิต ระบบประสาท ฯลฯ
ไม่ได้รับการกระตุ้นเป็นเวลานานท าให้การท างานของระบบเหล่านั้นไม่เป็นไปตามปรกติ ดังนั้น
บุคคลประเภทนี้จ าเป็นต้องมีนันทนาการประเภทที่ต้องใช้ก าลังและการเคลื่อนที่ เช่น การกีฬา เกม
การแข่งขัน งานอดิเรก การเต้นร า และนันทนาการทางสังคม เป็นต้น
1.1.3.2 ความส าคัญส าหรับครอบครัว
1) การปลูกฝังค่านิยมที่ดีเกี่ยวกับนันทนาการ บ้านเป็นสถานที่เล่น
และการนันทนาการแห่งแรกของเด็ก ความรู้ ความคิด ค่านิยมต่าง ๆ ก็ได้รับจากครอบครัว จึงเป็นโอกาสอัน
ดีส าหรับบิดามารดาที่จะกระท าบทบาทผู้น าทางนันทนาการแก่ลูก ๆ ให้รู้คุณค่าทางนันทนาการ เช่น จัดให้
มีการท าสวนครัว เลี้ยงสัตว์ ปลูกไม้ดอก ท างานอดิเรก เล่นเกมที่เหมาะสมส าหรับการพัฒนาร่างกายและ
สมอง เป็นต้น (ส านักนันทนาการ กรมพลศึกษา, 2554, น.18)
