Page 2 - ประมวลจริยธรรมข้าราชการตุลาการ

ประมวลจริยธรรมขาราชการตุลาการ

หมวด ๑

อุดมการณของผูพิพากษา

บทบัญญัติ

ขอ ๑ หนาที่สําคัญของผูพิพากษา คือ การประสาทความยุติธรรมแกผูมีอรรถคดี

ซึ่งจักตองปฏิบัติดวยความซื่อสัตยสุจริต เที่ยงธรรม ถูกตองตามกฎหมาย และนิติประเพณี ทั้งจักตอง
แสดงใหเปนที่ประจักษแกสาธารณชนดวยวาตนปฏิบัติเชนนี้อยางเครงครัดครบถวน เพื่อการนี้

ผูพิพากษาจักตองยึดมั่นในความเปนอิสระของตนและเทิดทูนไวซึ่งเกียรติศักดิ์แหงสถาบันตุลาการ

คําอธิบาย

(๑) ความยุติธรรม : คําที่ใหคํานิยามยากที่สุดคําหนึ่งในทุกภาษาก็คือ“ความยุติธรรม”
ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ ใหคํานิยามคําวา “ยุติธรรม” ไววา :

“ความเที่ยงธรรม ความชอบธรรม ความชอบดวยเหตุผล” คําวา “เที่ยงธรรม” มีคํานิยามวา :
“ตั้งตรงดวยความเปนธรรม”
ในทางอรรถคดีนั้น คําวา “ความยุติธรรม” นี้เปนหัวใจของวิชาชีพตุลาการโดยแท

มีคํานิยามที่นาพิเคราะหคือ คํานิยามของลอรด เดนนิ่ง อดีตอธิบดีผูพิพากษาศาลอุทธรณของอังกฤษ
ซึ่งมีวา : “ความยุติธรรมไดแกเรื่องที่บุคคลในสังคมซึ่งเปนบุคคลที่มีเหตุผลและมีความรูสึกผิดชอบ

เชื่อมั่นวาเปนเรื่องที่ชอบธรรม” (Justice is what the right-minded members of the
community-those who have the right spirit within them-believe to be fair : Lord
Denning, The Road to Justice, London : Stevens and Sons, 1955, at page 4.)

จอหน โรลส ศาสตราจารยอเมริกันในวิชาปรัชญา ใหคํานิยามคําวาความยุติธรรมไว
ในทํานองเดียวกัน แตมองอีกแงหนึ่งคือ “ความยุติธรรมไดแกเรื่องที่บุคคลที่มีเหตุผลถือวา

เปนเรื่องที่ชอบธรรม ถาหากบุคคลเหลานั้นตองวินิจฉัยในเรื่องนั้น ทั้งนี้โดยที่ตนเองไมมีทาง
จะลวงรูเลยวาตนเองจะมีสวนเกี่ยวของกับเรื่องนั้นอยางไรบาง” (Justice … is … what rational
people would regard as fair, if they had to decide that question with no knowledge

whatever of what their own position would be : John Rawls, A Theory of Justice,
London : Oxford University Press, 1972, ซึ่งอางถึงใน Sir Norman Anderson, Liberty,

Law and Justice, London : Stevens and Sons, 1978, at page 140.)

พระราชปรารภของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ที่ปรากฏในหิรัญบัตร
ซึ่งไดพบจากการรื้อถอนอาคารศาลแพงหลังเดิมไดกลาวถึงความสําคัญของความยุติธรรมไววา “...การ
หลัก
ยุติธรรมอันเดียวเปนการที่สําคัญยิ่งใหญ เปน การชําระตัดสินความทุกโรงศาล เปนเครื่อง
ประธาน