Page 34 - 06_การปองกนและปราบปรามการทจรต_Neat

๒๗

ดังนั้น การทุจริตที่เกิดขึ้นในวงราชการและแวดวงการเมือง ยอมหมายถึงพฤติกรรมที่
เจาหนาที่ของรัฐใชอํานาจในตําแหนงหนาที่โดยมิชอบเพื่อมุงหวังผลประโยชนสวนตัว ซึ่งเปนพฤติกรรม

ที่เบี่ยงเบนไปจากวิธีปฏิบัติที่ยอมรับกันเพื่อใหไดประโยชนสําหรับตนเอง เปนพฤติกรรมของบุคคล
ที่ฉอฉลตอความไววางใจของสังคม โดยในบริบทของสังคมไทย การทุจริตเกี่ยวกับการใชอํานาจรัฐ

มีความหมายเดียวกับการฉอราษฎรบังหลวง ซึ่งนอกจากมีความหมายรวมถึงการที่เจาหนาที่ของรัฐทุจริต
คดโกงราชการ เรียกรองเอาผลประโยชนมาเปนของตน หรือโดยการขมขืนใจใหผูอื่นยอมใหหรือยอม

จะใหตนหรือใหผูอื่นไดประโยชนเปนทรัพยสินเงินทองที่ควรตองเอาเขาเปนรายไดหรือทรัพยสินของ
แผนดิน แตกลับเอาเปนของตนเองหรือใหพวกพอง นอกจากนี้ ยังรวมถึงการเรียกรองเอาคานํ้ารอน

นํ้าชา เงินใตโตะ การรับของขวัญ ซึ่งเปนการแสดงความรักเคารพและนับถืออันเนื่องมาจากตําแหนง
หนาที่ การเลนพวก หรือการใชเสนสาย การรับสินบน การกินเปอรเซ็นต และการใชอํานาจโดยมิชอบ

และการประพฤติมิชอบ ทั้งนี้โดยมีวิธีการแยบยล

¤ÇÒÁËÁÒÂã¹·Ò§¡®ËÁÒÂ
คําวา “ทุจริต” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑ (๑) หมายถึง “เพื่อแสวงหาประโยชน
ที่มิควรไดโดยชอบดวยกฎหมายสําหรับตนเองหรือผูอื่น”

คําวา “ทุจริตตอหนาที่” ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกัน
และปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๔ หมายความวา ปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติอยางใด

ในตําแหนงหรือหนาที่ หรือปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติอยางใดในพฤติการณที่อาจทําใหผูอื่นเชื่อวา
มีตําแหนงหรือหนาที่ทั้งที่ตนมิไดมีตําแหนงหรือหนาที่นั้น หรือใชอํานาจในตําแหนงหรือหนาที่ ทั้งนี้

เพื่อแสวงหาประโยชนที่มิควรไดโดยชอบสําหรับตนเองหรือผูอื่น
ซึ่งการทุจริตตอหนาที่จะมีความหมายเชนเดียวกับการประพฤติมิชอบ โดยที่คําวา

“มิชอบ” หมายความวา “ไมเปนไปตาม กฎหมาย ระเบียบของทางราชการ คําสั่งของผูบังคับบัญชา
มติคณะรัฐมนตรี แบบธรรมเนียมของทางราชการ หรือตามทํานองคลองธรรม คือไมเปนไปตามทาง

ที่ถูกที่ควร” ดังนั้น การประพฤติมิชอบจึงหมายถึง กรณีที่เจาหนาที่ใชตําแหนงหนาที่ไปในทางที่ไมถูกตอง
แตไมเกี่ยวของกับการเรียกรองเงิน

จากบทบัญญัติแหงกฎหมายที่ไดใหคําจํากัดความของคําวา “การทุจริต” ดังนั้น การทุจริต
ในขอบเขตของกฎหมายไทย จึงหมายถึงพฤติการณ การกระทําของเจาหนาที่ของรัฐที่ไดปฏิบัติ

หรือละเวนการปฏิบัติหนาที่ ไมวาในกรณีดังกลาว เจาหนาที่ผูนั้นมีตําแหนงหรือหนาที่ในเรื่องนั้นหรือไม
หรือใชอํานาจในตําแหนงหรือหนาที่เพื่อวัตถุประสงคํในการแสวงหาประโยชนสําหรับตนเองหรือ
ผูอื่นโดยมิชอบ ไมวาพฤติการณดังกลาวจะมุงที่ผลประโยชนในทางทรัพยสิน หรือประโยชนทางอื่น

ที่มิใชทรัพยสินก็ตาม เชน การใชตําแหนงหนาที่เอื้อประโยชนแกญาติพี่นองหรือเพื่อนฝูง ซึ่งถือวา

เปนการเอารัดเอาเปรียบสวนรวมและไมเปนธรรมแกผูมีความรูความสามารถอันควรคูกับตําแหนงนั้น