Page 21 - 07_ความรเบยงตนเกยวกบกฎหมาย_Neat

๑๒

สําหรับระบบกฎหมายที่ใชอยูในประเทศไทยเปนระบบประมวลกฎหมาย แตผูศึกษา
ควรจะทราบถึงลักษณะ ตลอดจนความเปนมาของกฎหมายที่ใชอยูในประเทศไทยตั้งแตตนกอนที่จะมา

ใชระบบประมวลกฎหมาย ในการศึกษานั้นแบงการศึกษากฎหมายไทยเปน ๒ ภาค คือ
ñ. ÀÒ¤¡®ËÁÒÂä·Â´Ñé§à´ÔÁ เปนชวงระยะเวลา ตั้งแตกอนสมัยสุโขทัย สมัย

กรุงศรีอยุธยาเรื่อยมาจนสิ้นรัชกาลที่ ๓ ซึ่งอาจแยกการศึกษาไดเปน
๑) กฎหมายมาจากวัฒนธรรมและสังคมไทยแท ในการศึกษานี้ตองศึกษาเกี่ยวกับ

โครงสรางของสังคมไทย โดยพิจารณาจากขอมูลทางประวัติศาสตรที่ยังเหลืออยู และตองพิจารณา
จากชนเผาไทยอื่นๆ ที่มีความสัมพันธใกลชิดกับราชอาณาจักรไทย พบวาสังคมไทยดั้งเดิมเปนสังคม

“มาตาธิปไตย” คือ ถือแมเปนใหญ ทั้งนี้เนื่องจากเมื่อชายหญิงไดทําการสมรสกันแลว ชายตองเขามา
อยูในครอบครัวของหญิง ชายจึงตองปลอยใหหญิงเปนผูอบรมเลี้ยงดูบุตร เปนผูเก็บรักษาทรัพยสิน

ทั้งหมด และเมื่อมีการหยาขาดจากกัน การแบงทรัพยสินระหวางกัน กฎหมายจะใหชายไดมากกวา
เพราะชายเปนผูทํามาหาไดมากกวาหญิง แตอยางไรก็ตามเมื่อหญิงนําทรัพยสินที่ไดไปรวมกับสินเดิม
หญิงยอมไดมากกวาชายอยูดี

๒) กฎหมายมาจากวัฒนธรรมของอินเดีย ซึ่งแพรเขามาทางดานวรรณคดี
และศาสนา วัฒนธรรมและสังคมอินเดียเปนลักษณะสังคมที่เรียกวา “ปตาธิปไตย” คือ ชายเปนใหญ

ในระยะแรกที่แพรเขามาในประเทศไทยเขามาในหมูชนชั้นสูงกอน ตอมาจึงขยายสูชนชั้นลาง
ของสังคม

พรอมกันนี้กฎหมายที่สําคัญของอินเดียก็เขามามีอิทธิพลตอกฎหมายในสังคมไทย
คือ กฎหมายพระมนู หรือ พระธรรมศาสตร ซึ่งไทยรับผานมาทางมอญและเรียกกฎหมายฉบับนี้วา

“พระธรรมสัตถัม” กฎหมายนี้ถือไดวามีความสมบูรณถูกตองที่สุด และมีความศักดิ์สิทธิ์ แมแตพระมหา
กษัตริยก็เปลี่ยนแปลงไมได เชน ในสมัยรัชกาลที่ ๑ มีการตัดสินคดีเกี่ยวกับการฟองหยาของสามีภริยา

คูหนึ่ง ซึ่งใชหลักการของกฎหมายพระธรรมศาสตร แตผลการตัดสินคดีกลับไมเปนธรรม เมื่อเปนเชนนี้
พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวรัชกาลที่ ๑ ก็ไมอาจทรงแกไขใหเปนอยางอื่นได อยางไรก็ดีพระองคทรง

โปรดเกลาฯ ใหชําระกฎหมายใหม เรียกวา “กฎหมายตราสามดวง” หรือนักกฎหมายบางทานเรียกวา
“ประมวลกฎหมายรัชกาลที่ ๑” ตอมาพระเจาบรมวงศเธอฯ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ พระบิดาแหง

กฎหมายไทยไดทรงชําระแกไขกฎหมายตราสามดวง และใหมีการจัดพิมพขึ้นเรียกวา “กฎหมายราชบุรี”
ò. ÀÒ¤¡®ËÁÒÂÊÁÑÂãËÁ‹ ตั้งแตสมัยรัชกาลที่ ๔-๕ เปนตนไป เปนชวงเวลาที่ไทย

รับอารยธรรมจากตะวันตกเขามาปรับปรุงประเทศในทุกๆ ดาน รวมทั้งทางดานกฎหมายดวย ถือวา
สมัยนี้เปน “ยุคนิติบัญญัติของไทย” มีการบัญญัติกฎหมายขึ้นมาใชในเรื่องตางๆ มากขึ้น พัฒนาการ
ทางดานกฎหมายไทยในสมัยนี้มีการเปลี่ยนแปลงที่สําคัญดังนี้

๑) มีการรับเอากฎหมายอังกฤษเขามาใชเพื่อเพิ่มเติมกฎหมายไทยใหสมบูรณขึ้น

โดยรับเขามาใชเปนเรื่องๆ ซึ่งศาลจะนําหลักกฎหมายของอังกฤษเขามาเปนสวนประกอบกฎหมายไทย