Page 408 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫دﺳﺘﻮر ﺧﻠﻴﻔﻪ دوم و ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﺻﺤﺎﺑﻪ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ و ﻛﺘﺎﺑﺖ ﺣﺪﻳﺚ را ﻣﻜﺮوه ﻣﻲﺷﻤﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﺬر اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺣﺪﻳﺚ ﺑﺎ ﻗﺮآن ﻣﺸﺘﺒﻪ ﻧﺸﻮد و ﻳﺎ اﻫﺘﻤﺎم ﺑﻪ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﺎي اﻫﺘﻤﺎم ﺑﻪ ﻗﺮآن را ﻧﮕﻴﺮد‪ .‬وﻟﻲ ﭘﻴﺮوان اﻫﻞاﻟﺒﻴﺖ‬
‫از ﻫﻤﺎن ﺻﺪر اول‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﻤﺎع و ﺿﺒﻂ و ﻧﻘﻞ اﺣﺎدﻳﺚ اﻫﺘﻤﺎم ﻣﻲورزﻳﺪﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ اﻫﺘﻤﺎم داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺎﻣﻪ در اول ﻗﺮن دوم ﻣﺘﻮﺟﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮد ﺷﺪﻧﺪ و اﻳﻦ ﺳﺪ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﻠﻴﻔﻪ دوم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در‬
‫ﻗﺮن دوم ﺑﻪ دﺳﺖ ﻋﻤﺮﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺰﻳﺰ ﺧﻠﻴﻔﻪ اﻣﻮي زاﻫﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد از ﻃﺮف ﻣﺎدر از اﺣﻔﺎد ﺧﻠﻴﻔﻪ دوم ﺑﻮد‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ؟‬

‫ﺷﻴﻌﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﻗﺮن در ﺗﺪوﻳﻦ و ﻛﺘﺎﺑﺖ ﺣﺪﻳﺚ از اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ ﺟﻠﻮ اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫ﻋﻼﻣﺔ ﺟﻠﻴﻞ و ﻣﺤﻘﻖ و ﻣﺘﺘﺒﻊ ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر‪ ،‬ﻣﺮﺣﻮم ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ ﺻﺪر در ﻛﺘﺎب ﻧﻔﻴﺲ ﺗﺄﺳﻴﺲ اﻟﺸﻴﻌﻪ از‬

‫ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺴﻠﻢ و ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري اﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪:‬‬
‫»ﺻﺤﺎﺑﻪ در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺣﺪﻳﺚ اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب‪ ،‬ﻋﺒﺪاﷲ ﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد‬
‫و اﺑﻮﺳﻌﻴﺪ ﺧﺪري و ﺟﻤﻌﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻜﺮوه ﻣﻲﺷﻤﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم و اﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ و‬
‫ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﺮﺧﻼف ﻧﻈﺮ ﻣﻲدادﻧﺪ‪ ،‬ﻟﻬﺬا ﭘﻴﺮوان ﻋﻠﻲ از ﺻﺪر اﺳﻼم ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﺣﺎدﻳﺚ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ ﺑﺮﺧﻼف‬

‫ﭘﻴﺮوان ﻋﻤﺮ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﻜﻪ در ﻗﺮن دوم اﺟﺘﻤﺎع ﺷﺪ ﺑﺮ ﺿﺪ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﺮ)‪.(1‬‬
‫اوﻟﻴﻦ و دوﻣﻴﻦ ﻛﺘﺎب ﺣﺪﻳﺜﻲ ﺷﻴﻌﻪ ﻳﻜﻲ ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻋﻠﻲ ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم ﻛﻪ در ﻧﺰد اﺋﻤﻪ اﻃﻬﺎر‬
‫ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم ﺑﻮده و اﺋﻤﻪ ﮔﺎﻫﻲ آﻧﺮا ﺑﻪ دﻳﮕﺮان اراﺋﻪ ﻣﻲدادهاﻧﺪ و ﻳﺎ از آن ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﻋﻠﻲ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺼﺤﻒ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻋﻠﻴﻬﺎاﻟﺴﻼم‪.‬‬
‫از اﻳﻦ دو ﻛﺘﺎب ﻛﻪ ﺑﮕﺬرﻳﻢ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺘﺎب ﺣﺪﻳﺜﻲ‪ ،‬ﻛﺘﺎب اﺑﻮ راﻓﻊ ﻏﻼم آزاد ﺷﺪه رﺳﻮل ﺧﺪا اﺳﺖ ﻛﻪ در‬
‫ﺳﻨﻦ و اﺣﻜﺎم و ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﺑﻮراﻓﻊ ﻳﻚ ﻏﻼم ﻗﺒﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا او را آزاد ﻛﺮد‪ .‬او و دو‬
‫ﻓﺮزﻧﺪش ﻋﺒﻴﺪاﷲ وﻋﻠﻲ از ﺷﻴﻌﻴﺎن اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲروﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﻋﺒﻴﺪاﷲ ﺑﻦ اﺑﻲ‬

‫راﻓﻊ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺎﺗﺐ ﻳﺎ ﺧﺰاﻧﻪدار اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ در زﻣﺎن ﺧﻼﻓﺖ آن ﺣﻀﺮت زﻳﺎد در ﻛﺘﺐ ﻳﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‬
‫)‪ (1‬ﺗﺄﺳﻴﺲ اﻟﺸﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ‪280‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪407‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬