Page 411 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫ﻋﺪاد ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ ذﻛﺮي از اﻳﻦ ﻧﺎﺑﻐﻪ ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮد در اﻛﺜﺮ ﻋﻠﻮم اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ادﺑﻴﺎت‪ .‬ﻛﻼم‪ ،‬ﺗﻔﺴﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻓﻘﻪ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ‪ ،‬رﺟﺎل‪ ،‬ﻣﺘﺒﺤﺮ و در درﺟﻪ اول ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اول ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻪ را ﺑﺎ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺘﺎب ﻣﺒﺴﻮط‬
‫وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﻳﺪي ﻛﺮد‪ .‬ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ ﺗﻌﺪاد ﺳﻴﺰده ﻫﺰار و ﭘﺎﻧﺼﺪ و ﻧﻮد ﺣﺪﻳﺚ در ﻛﺘﺎب ﺗﻬﺬﻳﺐ اﻻﺣﻜﺎم‬

‫ﻛﻪ ﻫﻤﻪ در ﻓﺮوع اﺳﺖ ﮔﺮد آورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ - 4‬اﺳﺘﺒﺼﺎر‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺰ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺷﻴﺦاﻟﻄﺎﺋﻔﻪ اﺑﻮﺟﻌﻔﺮ ﻃﻮﺳﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﭘﻨﺠﻬﺰار و‬

‫ﭘﺎﻧﺼﺪ و ﻳﺎزده ﺣﺪﻳﺚ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ در ﺳﺎل ‪ 460‬درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻬﺎر ﻛﺘﺎب ﻧﺎﻣﺒﺮده در ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم"ﻛﺘﺐ ارﺑﻌﻪ"ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ و ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﺣﺪﻳﺚ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر‬
‫ﻣﻲرود ﻣﻮﻟﻔﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ دارﻧﺪ و ﻛﻨﻴﻪ ﻫﺮﺳﻪ ﺷﺎن اﺑﻮﺟﻌﻔﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪﻳﻦ ﺛﻠﺜﻪ‬

‫ﻣﺘﻘﺪم ﻣﻌﺮوﻓﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻛﺘﺎب ﺳﻪ ﺟﺎﻣﻊ ﺣﺪﻳﺜﻲ دﻳﮕﺮ در ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮﻳﻦ ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار ﺗﺎﻟﻴﻒ ﺷﻴﺦاﻻﺳﻼم‪ ،‬ﻋﻼﻣﺔ اﻟﻤﺤﺪﺛﻴﻦ ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﻗﺮﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻲ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﺎﻣﻊ‬
‫ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﺣﺪﻳﺚ اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﭽﻪ در ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺘﺐ ﺣﺪﻳﺚ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻔﺮق ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻳﻜﺠﺎ ﺟﻤﻊ‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف ﻣﺆﻟﻒ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻛﺘﺐ ﺣﺪﻳﺚ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻟﻬﺬا ﺻﺤﻴﺢ و ﺳﻘﻴﻢ ﻳﻜﺠﺎ‬

‫ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺳﺎل ‪ 1111‬درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ - 2‬واﻓﻲ‪ ،‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺣﻜﻴﻢ و ﻋﺎرف و ﻣﺤﺪث ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﻟﻤﺮﺗﻀﻲ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻣﻼﻣﺤﺴﻦ ﻓﻴﺾ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﺎﻣﻊ ﻛﺘﺐ ارﺑﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﺬف ﻣﻜﺮرات اﺳﺖ ﻣﺮﺣﻮم ﻓﻴﺾ در ﺣﺪود دوﻳﺴﺖ ﺗﺎﻟﻴﻒ در رﺷﺘﻪﻫﺎي‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ دارد‪ ،‬وﻓﺎت وي ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ در ﺳﺎل ‪ 1191‬واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ - 3‬وﺳﺎﺋﻞ اﻟﺸﻴﻌﻪ‪ .‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﺤﺪث ﻣﺘﺒﺤﺮ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﺸﺎﻣﻲ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺷﻴﺦ ﺣﺮ ﻋﺎﻣﻠﻲ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﻛﺘﺎب ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻓﻘﻬﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺮﺗﻴﺐ و ﺗﻜﺜﻴﺮ اﺑﻮاب ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﻓﻘﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬و ﻟﻬﺬا اﺣﺎدﻳﺚ را ﻗﻄﻌﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺮده و ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ را در ﻣﺤﻞ‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد آورده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﺣﺮﻋﺎﻣﻠﻲ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ دو ﻣﺤﺪث ﺑﺰرگ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫رواﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ وﻓﺎت ﺷﻴﺦ ﺣﺮ در ﺳﺎل ‪ 1104‬در ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻘﺪس واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻗﺒﺮش ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪410‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬