Page 433 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫در ﺳﺎل ‪ 1312‬درﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫‪ - 35‬آﺧﻮﻧﺪ ﻣﻼﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻇﻢ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ در ﺳﺎل ‪ 1255‬در ﻣﺸﻬﺪ در ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده ﻏﻴﺮ ﻣﻌﺮوف ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ و‬
‫در‪ 22‬ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻛﺮد و ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻧﺠﻒ رﻓﺖ‪ .‬دو ﺳﺎل‬
‫درس ﺷﻴﺦ اﻧﺼﺎري را درك ﻛﺮده اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺤﺼﻴﻼﺗﺶ ﻧﺰد ﻣﻴﺮزاي ﺷﻴﺮازي ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺮزاي‬
‫ﺷﻴﺮازي در ﺳﺎل ‪ 1291‬ﺳﺎﻣﺮا را ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮد ﻗﺮار داد وﻟﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ از ﻧﺠﻒ دور ﻧﺸﺪ و‬
‫ﺧﻮدش ﻣﺴﺘﻘﻼ ﺣﻮزه درس ﺗﺸﻜﻴﻞ داد‪ .‬او از ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﻓﻖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺪود ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ‬

‫ﺷﺎﮔﺮد از ﻣﺤﻀﺮشاﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﺮدهاﻧﺪ و در ﺣﺪود دوﻳﺴﺖ ﻧﻔﺮ آﻧﻬﺎ ﺧﻮد ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﻘﻬﺎء ﻋﺼﺮ اﺧﻴﺮ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺮﺣﻮم آﻗﺎ ﺳﻴﺪ اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺮﺣﻮم ﺣﺎج ﺷﻴﺦ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺣﻮم ﺣﺎج آﻗﺎ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬ﻣﺮﺣﻮم ﺣﺎج آﻗﺎ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻤﻲ و ﻣﺮﺣﻮم آﻗﺎ ﺿﻴﺎءاﻟﺪﻳﻦ ﻋﺮاﻗﻲ ﻫﻤﻪ از‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان او ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺷﻬﺮت ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺧﻮﻧﺪ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ در ﻋﻠﻢ اﺻﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺘﺎب ﻛﻔﺎﻳﺔاﻻﺻﻮل او ﻳﻚ ﻛﺘﺎب‬
‫درﺳﻲ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﺣﻮاﺷﻲ زﻳﺎدي ﺑﺮ آن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آراء اﺻﻮﻟﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﻫﻤﻮاره در‬
‫ﺣﻮزهﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﻫﻤﺎن ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺘﻮا ﺑﻪ ﺿﺮورت‬

‫ﻣﺸﺮوﻃﻴﺖ داد و ﻣﺸﺮوﻃﻴﺖ اﻳﺮان رﻫﻴﻦ او اﺳﺖ‪ .‬او در ﺳﺎل ‪ 1329‬ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي درﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫‪ - 36‬ﺣﺎج ﻣﻴﺮزا ﺣﺴﻴﻦ ﻧﺎﺋﻴﻨﻲ‪ .‬از اﻛﺎﺑﺮ ﻓﻘﻬﺎء و اﺻﻮﻟﻴﻮن ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ ﻫﺠﺮي اﺳﺖ ﻧﺰد ﻣﻴﺮزاي ﺷﻴﺮازي‬
‫ﺳﺎﺑﻖاﻟﺬﻛﺮ و ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺸﺎرﻛﻲ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺳﺎﺑﻖاﻟﺬﻛﺮ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ و ﺧﻮد ﻣﺪرﺳﻲ ﻋﺎﻟﻴﻤﻘﺎم ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺮت ﺑﻴﺸﺘﺮ او در ﻋﻠﻢ اﺻﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺎ ﻣﺮﺣﻮم آﺧﻮﻧﺪ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و از ﺧﻮد‬
‫ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺟﺪﻳﺪي در ﻋﻠﻢ اﺻﻮل آورد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﻘﻬﺎء زﻣﺎن ﻣﺎ از ﺷﺎﮔﺮدان اوﻳﻨﺪ‪ .‬او ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻧﻔﻴﺲ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ دارد ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻨﺰﻳﻪ اﻻﻣﻪ ﻳﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ در اﺳﻼم ﻛﻪ در دﻓﺎع ازﻣﺸﺮوﻃﻴﺖ و ﻣﺒﺎﻧﻲ اﺳﻼﻣﻲ آن ﻧﻮﺷﺘﻪ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬او در ﺳﺎل ‪ 1355‬ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي در ﻧﺠﻒ وﻓﺎت ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ و ﺑﺮرﺳﻲ‪:‬‬

‫ﻣﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ ﺳﻲ و ﺷﺶ ﭼﻬﺮه از ﭼﻬﺮهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﻓﻘﻬﺎء را از زﻣﺎن ﻏﻴﺒﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪432‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬