Page 37 - Tibbiy radiologiya

36

intensivlikdagi tasvirlarda hamma umurtqa yaqqol ko’rinadi, kamaysa umurtqalar

umuman ko’rinmaydi. Noto’g’ri olingan tasvirda patologik jarayon aniqlanishiga

xalaqit beradi.

2. Nafas olish holati – chuqur nafas olingan tasvirni diafragma joylashishi bo’yicha

bilish mumkin – o’ngdan 5-6 oldi qovurg’a diafragma ostida turishi lozim,

chapdan 6-7. Nafas chuqur olinmasa yurak kattaroq ko’rinadi, o’pka surati

zichroq. Restriktiv kasallikda va ko’p boshqa holatlarda bemorlar chuqur nafas

ololmaydi.

Traхeya. Traхeya normada o’rtada joylashadi va aorta yoyi darajasida ozgina

o’ngga siljiydi. Aorta proksimal qismlari yorug’roq bo’ladi, diametri bir tekis.

Azigos venasi o’ng asosiy bronх va traхeya burchagida joylashadi normada 10 mm

kichik bo’lishi lozim, portal gipertenziya, kavak venalar obstruksiyasi, yurak

etishmovchiligida kattalashadi. Bifurkasiya burchagi – 60-75 gradus, kattalashadi –

chap bo’lmacha yoki bifurkasion limfa tugunlari kattalashganda.
Mediastinum va yurak. Ko’krak qafasi rentgenogrammasidagi o’rta soya =

yurak+qon-tomirlar + sternum + umurtqalar.
Yurakning 1/3 qismi o’ngda, 2/3 chap tarafda joylashadi, kardiotorakal indeks

(yurakni ko’krak qafasiga nisbati) = 1:2, yurak umurtqa chetidan o’ngda 2-3 sm
chiqib turadi va chapdan medioclavicularis chizig’iga 1.5-2.0 sm yetmaydi.

Yuqori mediastinum diametri 8 sm gacha yoki ko’krak qafasi kengligini 25%

gacha tashqil qiladi. Kichik bolalarda timus kattaligi tufayli Yuqori mediastinum

normada kengroq bo’ladi.

Diafragma. Chuqur nafas olingan tasvirda diafragma o’ngdan 5-6 oldi qovurg’a

darajasida joylashadi, chapdan 6-7. Diafragmalar bir darajada yoki chapdan

Yuqoriroq joylashishi normal bo’lishi mumkin. Joylashish farqi 3 sm oshsa

patologik hisoblanadi.

Plevra yorug’lari (fissuralar). Katta va kichik (gorizontal) fissuralar. Yon

rentgenogrammalarda normada ko’rinishi mumkin. Kichik plevre yorig’i to’g’ri

proeksiyada ham ko’rinishi mumkin. Lekin ko’pincha fissuralar ko’rinmaydi.