Page 57 - sutthida
P. 57
เนื้อหำประกอบกำรเรียน
ระบบเศรษฐกิจในยุคกระแสโลกำภิวัตน์
โลกาภิวัตน์ (Globalization ) ค าที่พวกเราทุกคนคุ้นเคย แต่จะมีสักกี่คนที่จะเข้าใจความหมายจริง
ๆ ของค าสั้น ๆ ค านี้ โลกาภิวัตน์ ซึ่งหมายถึง ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในโลกยุคใหม่ที่ตั้งอยู่บนฐานของ
เทคโนโลยี อันน าไปสู่ความเปลี่ยนแปลงที่เร่งเร็วขึ้นในทุกระดับของสังคมมนุษย์ แต่เริ่มเป็นที่นิยมใช้ในแวดวง
วิชาการและสื่อสารมวลชน ยังครอบคลุมทั้งด้านการเมือง เศรษฐศาสตร์ วัฒนธรรมและเทคโนโลยีการสื่อสาร
รวมทั้งยังมีอิทธิพลต่อความคิด ความเชื่อของคนจ านวนมากในยุคสมัยใหม่ ซึ่งจะเป็นลักษณะของปรากฏการณ์
ที่หลอมรวมความสัมพันธ์ทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ที่เกิดขึ้นในทุกมุมส่วนของโลก ให้มี
ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและใกล้ชิดกันมากขึ้นตามแบบอย่างโลกตะวันตก จากความหมายของโลกาภิ
วัตน์ในมุมมองของผู้เขียน ก่อให้เกิดการเชื่อมโยงประสานใน 3 ด้านด้วยกันคือ
1. กระตุ้นให้เกิดการเชื่อมโยงประสานกันทางเศรษฐกิจระหว่างนานาประเทศ คือส่งผลให้มีการ
ไหลเวียนของสินค้า บริการ เงินทุน ผู้คน และทรัพยากรที่ข้ามพ้นก าแพงรัฐชาติ การปฏิสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ
เชื่อมโยงกันจนเป็นอาณาบริเวณที่กว้างขวาง โดยโลกเศรษฐกิจจะไม่มีพรมแดนในลักษณะที่สอดคล้องกับการ
แบ่งเขตเกี่ยวข้องกับดินแดนหรืออาณาเขต
2. กระตุ้นให้เกิดการเชื่อมโยงประสานทางแนวความคิด ความเชื่อ และอุดมการณ์ อาทิ ความเป็น
ประชาธิปไตย (Democratization หรือ กระบวนการท าให้เป็นประชาธิปไตย) สิทธิมนุษยชน (Human right)
การจัดการปกครองที่ดี (Good Governance) การค้าเสรี (Free Trade) ตลอดจน วัฒนธรรมความทันสมัย
แบบตะวันตก เป็นต้น ในฐานะอุดมการณ์หลักแห่งยุคสมัยที่ถูกแผ่ขยายไปทั่วโลก ซึ่งผู้คนโดยทั่วไปเรียกกัน
อย่างเต็มปากเต็มค าว่า “ยุคโลกาภิวัตน์”โดยคิดและอุดมการณ์เหล่านี้ มีผลอย่างมากต่อการจัดการปกครอง
ทางการเมือง และสังคมของประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกในปัจจุบัน
3. กระตุ้นให้เกิดการเชื่อมโยงประสานโลกให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
และการสื่อสาร เช่น โทรทัศน์ผ่านดาวเทียมที่สามารถรายงานข่าวสาร สาระจากพื้นที่หนึ่งของโลก ให้กระจาย
ไปทั่วโลกได้ทันที่ ผ่าน CNN, BBC อินเตอร์เน็ตที่ถ่ายทอดความคิด ความเชื่อผ่านทางเว็บไซด์ต่าง ๆ ร่วมถึง
การเผยแพร่วัฒนธรรมสื่อ เช่น ในรูปแบบภาพยนตร์ผ่าน Hollywood ในรูปแบบแฟชั่น ดนตรีเพลงผ่าน
โทรทัศน์ช่อง MTV เป็นต้น
กระแสโลกาภิวัตน์ถูกมองทั้งเป็นโลกของโอกาสและโลกของความเลวร้ายไม่ว่าจะมองอย่างไร กระแสโลกาภิ
วัตน์นั้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ และเป็นกระบวนการที่เกิดแล้วจะไม่มีการหวนกลับกระแสโลกาภิวัตน์เป็น
กระบวนการที่เร่งท าให้เศรษฐกิจโลก และเศรษฐกิจภายในประเทศหล่อหลอมเข้าเป็นหนึ่งเดียวไปสู่การเป็น
หนึ่งโลก หนึ่งระบบการค้า หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ประเทศในกลุ่มสังคมนิยมปฏิเสธระบบทุนนิยมในทาง
หลักการ ในขณะที่ประเทศก าลังพัฒนาส่วนใหญ่ปฏิเสธมันในทางปฏิบัติ ในช่วงทศวรรษที่ 1950 และ 1960
ความแนบแน่นทางเศรษฐกิจระหว่างสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และญี่ปุ่นเริ่มมีมากขึ้น แต่รัฐบาลของแต่ละ
ประเทศดังกล่าวก็ยังคงมีมาตรการควบคุมการเคลื่อนไหลของสินค้าและบริการ ทุนและการเคลื่อนย้ายของคน
จวบจนช่วงต้นทศวรรษ 1990 ที่ประเทศก าลังพัฒนาเริ่มมีนโยบายเปิดกว้างกับโลกภายนอก พร้อมๆ กับการที่