Page 18 - สารานุกรมพืช ในประเทศไทย (ฉบับย่อ) เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ E-BOOK โดย พระครูโสภณวีรานุวัตร, ดร. วัดป่า สุพรรณบุรี.

ภูมิภาคมาเลเซีย (Malesia) หมายถึง คาบสมุทรมลายู และหมู่เกาะ เอกสารอ้างอิง
ต่าง ๆ ที่อยู่ระหว่างเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แผ่นดินใหญ่กับออสเตรเลีย การอ้างอิงตามเอกสารแนบท้าย ส่วนมากเป็นการอ้างอิงด้านชื่อ
ในที่นี้ฟิลิปปินส์ และนิวกินีได้ระบุแยกต่างหาก พฤกษศาสตร์ การบรรยายลักษณะทางพฤกษศาสตร์ และเขตการ

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Southeast Asia) หมายถึงพม่า ไทย กระจายพันธุ์ ส่วนข้อมูลด้านอื่น ๆ เช่น ระบบการจัดจ�าแนก หรือการ
ลาว กัมพูชา เวียดนาม มาเลเซีย สิงคโปร์ บรูไน อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ ใช้ประโยชน์ จะอ้างอิงตามบรรณานุกรมที่ปรากฏในท้ายบทน�า บางชนิด
นิวกินี และติมอร์-เลสเต ควรดูเอกสารอ้างอิงของสกุลประกอบ โดยเฉพาะที่เปลี่ยนสกุลใหม่

ปาปัวเซีย (Papuasia) หมายถึงปาปัวนิวกินี หมู่เกาะโซโลมอน ส�าหรับรูปแบบการเขียนเอกสารอ้างอิงส่วนมากเป็นแบบสั้น และการ
และหมู่เกาะ Aru ของอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นเขตภูมิศาสตร์ย่อยภายใต้ อ้างอิงเวบไซต์ไม่ได้ระบุวันที่สืบค้น เนื่องจากมีการสืบค้นหลายครั้งใน
เขตภูมิศาสตร์เมลานีเซีย ช่วงเวลาที่เรียบเรียงและตรวจสอบข้อมูลระหว่างเดือนมกราคม-
ธันวาคม พ.ศ. 2558 ส่วนรูปแบบบรรณานุกรมท้ายบทส่วนมากเขียน
หมู่เกาะแปซิฟิก (Pacific Islands) หมายถึง หมู่เกาะต่าง ๆ ทาง ตามที่แหล่งอ้างอิงนั้น ๆ ระบุ จึงไม่เป็นรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง อนึ่ง
ตอนเหนือของออสเตรเลีย ได้แก่ ไมโครนีเซีย เมลานีเซีย (แต่ไม่รวม ชื่อผู้แต่ง George Staples เขียนเป็น Staples, G. ยกเว้นส�าหรับ
นิวกินี) และโพลินีเซีย
หนังสือ A tropical garden flora ที่ใช้ Staples, G.W. นอกจากเอกสาร
อย่างไรก็ตาม เขตการกระจายพันธุ์อาจไม่ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด อ้างอิงที่ระบุแนบท้ายในพืชแต่ละสกุลหรือชนิด ผู้อ่านสามารถค้นคว้า
ของพืชชนิดนั้น ๆ โดยเฉพาะการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย เนื่องจาก และศึกษาข้อมูลเอกสารอ้างอิงเพิ่มเติมได้จากหนังสือ A bibliography
มีตัวอย่างพรรณไม้อ้างอิงส่วนหนึ่งกระจายอยู่ตามหอพรรณไม้อื่น ๆ of taxonomic revisions for vascular plants in Thailand
ทั้งในและต่างประเทศ รวมทั้งหอพรรณไม้ของกรมอุทยานแห่งชาติ (Mauric et al., 2011) หรือสืบค้นได้ที่ http://www.dnp.go.th/
สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ที่ยังไม่มีการศึกษาจากผู้เชี่ยวชาญในพืชกลุ่มนั้น ๆ botany/Bibliography/Default.htm
โดยเฉพาะตัวอย่างพรรณไม้อ้างอิงใหม่ ๆ
ค�าบรรยายภาพ
การใช้ประโยชน์
ค�าบรรยายใต้ภาพเกือบทั้งหมดเป็นการน�าค�าบรรยายลักษณะ
การใช้ประโยชน์พืชที่กล่าวถึงเกือบทั้งหมดอ้างตาม Quattrocchi พฤกษศาสตร์บางส่วนทั้งของชนิดหรือของสกุล บางชนิดที่ไม่มีค�า

(2012) ที่ส่วนใหญ่เป็นการใช้ประโยชน์ด้านสมุนไพรการแพทย์แผน บรรยายอาจระบุลักษณะที่เห็นได้ชัดเจนในภาพประกอบ ตามด้วย
โบราณ “Ayurveda” ของอินเดียที่มีมายาวนานกว่า 3000 ปี หรืิอ สถานที่ถ่ายภาพ และชื่อผู้ถ่ายภาพเป็นอักษรย่อภาษาอังกฤษ ชื่อเต็ม
“Siddha” ที่มีต้นก�าเนิดทางภาคใต้ของอินเดีย และ “Unani” ที่มี ของผู้ถ่ายภาพระบุไว้ท้ายหนังสือ ชื่อไทยที่ซ�้ากันใต้ภาพจะมีชื่อ
ต้นก�าเนิดในเอเชียกลาง ตลอดจนสรรพคุณทั่ว ๆ ไป มีทั้งสรรพคุณ วิทยาศาสตร์แบบย่อก�ากับไว้ในกรณีที่เป็นข้อมูลชุดเดียวกัน
เชิงเดี่ยวและเชิงต�ารับ สรรพคุณต่อสัตว์เลี้ยง และบางตอนระบุถึง
ความเป็นพิษ ซึ่งรายพืชสมุนไพรเหล่านี้มีชื่อวิทยาศาสตร์ก�ากับชัดเจน บรรณานุกรม
แม้ว่าบางชื่ออาจกลายเป็นชื่อพ้อง และมีเอกสารอ้างอิง ส่วนประโยชน์ ธวัชชัย สันติสุข. (2550). ป่าของประเทศไทย. สำานักงานหอพรรณไม้ สำานักวิจัย
ด้านสมุนไพรไทยได้กล่าวถึงเฉพาะที่อ้างอิงในหนังสือพรรณพฤกษชาติ การอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช.
กรุงเทพฯ.
ของประเทศไทยหรือตามเอกสารอ้างอิงท้ายค�าบรรยาย ซึ่งผู้อ่าน ราชันย์ ภู่มา และสมราน สุดดี. (บรรณาธิการ). (2557). ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย

สามารถสืบค้นได้จากหนังสือด้านสมุนไพรไทยต่าง ๆ ที่มีจ�านวนมาก เต็ม สมิตินันท์ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2557. สำานักงานหอพรรณไม้ สำานักวิจัย
การอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. กรุงเทพฯ.
โดยเฉพาะต�าราแพทย์แผนไทย ซึ่งควรเปรียบเทียบชื่อไทยกับชื่อ ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). ศัพท์พฤกษศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พิมพ์ครั้งที่
2 แก้ไขเพิ่มเติม. ราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพฯ
วิทยาศาสตร์ให้ถูกต้อง เนื่องจากมีต�าราแพทย์แผนไทยเพียงบางส่วน Flora of North America Editorial Committee, eds. (1993 onwards). Flora of
North America North of Mexico. 19+ vols. New York and Oxford. http://
ที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ก�ากับ www.efloras.org
Hassler, M. (2016). World plants: Synonymic checklists of the vacular plants
นอกจากข้อมูลต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้น ยังมีข้อมูลเกี่ยวกับการจัด of the world. In: Species 2000 & ITIS Catawlogue of Life, 2015 Annual
Checklist (Y. Roskov, L. Abucay, T. Orrell, D. Nicolson, T. Kunze, C. Flann,
จ�าแนกของชนิดหรือสกุลนั้น ๆ ปรากฏข้างท้ายต่อจากค�าบรรยาย แต่ N. Baill, P. Kirk, T. Bourgoin, R.E. DeWalt, W. Decock, A. de Wever, eds).
ไม่มีรายละเอียดลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของสกุลเหมือนสกุลที่มีค�า Digital resource at www.catalogueoflife.org/col. Species 2000: Naturalis,
Leiden, the Netherlands. ISSN 2405-8858.
บรรยาย และค�าระบุชนิดอธิบายเฉพาะชื่อที่ตั้งเพื่อเทิดพระเกียรติฯ Larsen, K., ed. (1996). Flora of Thailand Vol. 6(2). Diamond Printing, Bangkok.
หรือตั้งตามชื่อนักพฤกษศาสตร์ของไทย ส่วนค�าระบุชนิดที่มาจาก Lewis, G.P., B. Schrire, B. Mackinder and M. Lock, eds. (2005). Legumes of
the World. Royal Botanic Gardens, Kew. UK.
ภาษาละตินที่มีความหมาย สามารถสืบค้นความหมายของค�าศัพท์ได้ Lindsay, S. and D.J. Middleton. (2012 onwards). Ferns of Thailand, Laos and
Cambodia. http://rbg-web2.rbge.org.uk/thaiferns/
ในหนังสือ Botanical Latin (Stern, 1992) Mauric, A., R. Pooma and N. Pattharahirantricin. (2011). A bibliography of
taxonomic revisions for vascular plants in Thailand. The Forest Herbarium.
Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation. Bangkok.

59-02-089_(001)-(020)_Ency_new1-3_J-Coated.indd 18 3/1/16 4:44 PM