Page 51 - ภาษาไทย ประถมศึกษา.indd

48

สวยแตรูป จูบไมหอม มีรูปรางหนาตางาม แตความประพฤติและ

กิริยามารยาทไมดี

อดเปรี้ยว ไวกินหวาน อดใจไวกอน เพราะหวังสิ่งที่ดี สิ่งที่ปรารถนา

ขางหนา

ฯลฯ

สํานวนตาง ๆ ยอมมีที่มาตาง ๆ กัน เชน จากการดูลักษณะนิสัยใจคอของคน จาก

เหตุการณแปลก ๆ จากความเปนไปในสังคม จากสิ่งแวดลอม นิทาน ประวัติศาสตร ตํานาน ฯลฯ

สํานวนจึงเกิดขึ้นเสมอ เพราะคนชางคิดยอมจะนําเรื่องนั้นเรื่องนี้มาผูกเปนถอยคํา สํานวน

สมัยใหมที่ไดยินเสมอ ๆ เชน
เขี้ยวลากดิน หมายถึง คนเจาเลห รูมาก ชํานาญ เชี่ยวชาญ

(ในเรื่องไมดี) ชั้นเชิงมาก
สมหลน หมายถึง ไดรับโชคลาภโดยไมไดคิด หรือคาดหวัง

ไวกอน

เด็กเสน หมายถึง มีคนใหญคนโต หรือผูมีอิทธิพลที่คอย

ชวยเหลือหนุนหลังอยู

อม หมายถึง แอบเอาเสียคนเดียว ยักยอกไว

ฯลฯ

5.2 คําพังเพย คือ สํานวนภาษาที่ใชเปรียบเทียบหรือเปรียบเปรย ประชดประชัน มี

ความหมายเปนคติสอนใจ มีลักษณะคลายกับสุภาษิต อาจจะเปนคํากลาวติชมหรือแสดงความ

คิดเห็น คําพังเพยเปนลักษณะหนึ่งของสํานวนภาษา เชน

กินบนเรือน ขี้บนหลังคา หมายถึง เปรียบกับคนอกตัญ ู หรือเนรคุณ

ขายผาเอาหนารอด หมายถึง ยอมเสียสละแมสิ่งจําเปนที่ตนมีอยู

เพื่อรักษาชื่อเสียงของตนไว

คางคกขึ้นวอ แมงปอใสตุงติ้ง หมายถึง คนที่ฐานะต่ําตอยพอไดดิบไดดี

ก็มักแสดงกิริยา อวดดี

ตําขาวสารกรอกหมอ หมายถึง คนเกียจครานหาเพียงพอกินไป

มื้อหนึ่ง ๆ ทําพอใหเสร็จไปเพียง

ครั้งเดียว
น้ําทวมปาก หมายถึง พูดไมออก เพราะเกรงจะมีภัยแก

ตนและอื่น

ภาษาไทย ระดับประถมศึกษา : พท11001 51
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์