Page 37 - 10_niigem_sudlal_Neat

БҮЛЭГ
СОЁЛ
2

Үнэлэмж. Орос хэлний “цåнность”, англи хэлний “value” хэмээх үгийг манайд
үнэт çүйл, үнэлэмж, үнэт чанар гэх мэт олон янçаар нэрлэдэг. Соёл нь хүмүүсийн
үйлдлийн çагвар, удирдамж болж байдаг. Соёлын ач тусаар хүмүүс юуг çохистой,
бас юуг çохисгүй гэдгийг ухаарч, өөрсдийн болон бусдын çан төлөв, үйлдэл,
сэдэл, хариуцлагыг øүүн тунгааж байдаг. Энэ утгаар нь соёлыг нийгмийн бүх
гиøүүдийн даган мөрддөг эрхэмлэх çүйлс, хэм хэмжээний нэгдэл гэж ойлгож
болно.
Үнэлэмж бол нийтлэг ач холбогдолтой нь хүлээн çөвøөөрөгдсөн, энэ
утгаараа эрхэмлэх çүйл, хэм хэмжээний øинжтэй болсон утгат чанарууд юм.
Хүснэгт 2.2 Үнэлэмж, үнэлэмжийн чиг баримжаа, үнэлгээ гэсэн
ойлголтуудын ялгааг тодруулан ярилцаарай
Ойлголт Утга санаа Тайлбар
Ѷнэлэмж Нийт хѷн тѵрѵлхтний хувьд Сайн ѷйл, шударга ѐс, эрх чѵлѵѵг аль

хѷлээн зѵвшѵѵрѵгддѵг утгат ч ард тѷмэн эрхэмлэдэг.
чанарууд.
Ѷнэлэмжийн Ѷнэлэмжийг хувь хѷн Хѷмѷѷс ѷзэл санаа, итгэл ѷнэмшил, ѐс
баримжаа ѵѵриймшѷѷлсэн хэр хэмжээ, суртахууны хувьд харилцан адилгѷй
тѷвшин. сонголт хийдэг.

Ѷнэлгээ Нийгмийн бѷлэг, хамт олон, Бид аливаа ѷйл явдал, ѷзэл санааг
бие хѷний зан тѵлѵв, ѷйлдлийг дэмжих, буруутгах, шѷѷмжлэх, магтах
тодорхой шалгуурт нийцэж зэргээр янз бѷрээр ѷнэлж, дѷгнэж
байна уу, ѷгѷй юу гэдгийг шѷѷн байдаг.
тунгаах ѷйл явц

Бид соёлыг бүрдүүлэгч элементүүдээр дамжуулан соёл нь бүхэллэг зүйл
болохыг ойлгож мэдлээ. Соёлоор дамжуулж хүнлэг ёс, эрх чөлөө, ардчилал,
шударга ёс, эв нэгдэл зэрэг олон зарчим, эрхэмлэх зүйлсийг дэлгэрүүлж
бэхжүүлэх боломжтой.
Хүснэгт 2.3. Соёлын чиг үүрэг
Соѐлын
чиг ѶѶрэг Тайлбар Жишээ
Бэлгэдлийн Соѐлын ѷзэгдлѷѷд тэмдгэн Сургуулийн хонх бол хичээл
чиг ѷѷрэг хэлбэрээр оршдог. Тэмдгийн эхэлсэн, дууссаныг илтгэх
хамгийн тѷгээмэл хэлбэр нь хэл юм. тэмдэг
Ѷнэлэмж, хэм Нийгэмд ѷйлчилж байдаг хэм Хѷмѷѷс юуг сайн гэх, юуг
хэмжээний чиг хэмжээг эзэмшснээр хѷмѷѷс зохисгѷй гэж ѷзэхийг ялгах
ѷѷрэг амьдралын чиг баримжаагаа олж байдал
байдаг.
Нэгтгэн, Соѐл нь нийтлэг итгэл ѷнэмшил, Газар ус, ѵвѵг дээдэс, ѐс
зохицуулах ѷнэлэмжийн тогтолцоог бѷрдѷѷлэх заншлаа дээдэлж ирсэн арга
чиг ѷѷрэг замаар нийгмийг нэгтгэдэг. ухаан
Ѷйл Ѵмнѵх ѷеийн бѷтээсэн нийгэм- Ѷйлдвэрлэл, шинжлэх ухааны
ажиллагааны соѐлын уламжлалыг ѵвлѷѷлэх нь гэх мэт бѷтээл туурвих ѷйл
чиг ѷѷрэг нийгмийн оршихуйн ѷндэс юм. ажиллагаа

37