Page 79 - 10_niigem_sudlal_Neat

БҮЛЭГ
ЭДИЙН ЗАСАГ
4

3 ААН-ийн ашиг 113 9 Шууд бус татвар 22
Хувийн хѵрѵнгѵ
4 55 10 Нийт экспорт 32
оруулалт
5 Тѷрээсийн зардал 20 11 Нийт импорт 23
6 Цалин 218 12 Хѷн амд шилжих тѵлбѵр 23
Нэрлэсэн болон бодит ДНБ-ий тухай ойлголт.
ÄÍБ-ий өсөлтөд нэг талаас үйлдвэрлэсэн баялгийн биåт хэмжээний өсөлт,
нөгөө талаас тэдгээрийн үнийн өсөлт гэсэн хоёр хүчин çүйл çэрэг нөлөөлдөг
болохыг бид мэдэх болсон. Эдгээрээс чухал нь үйлдвэрлэсэн баялгийн биåт
хэмжээний өсөлт гэдэгтэй маргах хүн үгүй биç ээ. Èйм учраас янç бүрийн
онуудад ÄÍБ хэрхэн өсөж буурч байгааг тодорхойлохын тулд үнийн өсөлтийг
тооцохгүй байх учиртай. Үүний тулд ÄÍБ-ий хэмжээг янç бүрийн онуудад
тогтмол үнээр (çэрэгцүүлэх буюу суурь үåийн үнэ) тооцож харьцуулдаг. Үүнтэй
холбогдон ÄÍБ-ийг өнөөгийн үнээр тооцсоныг нэрлэсэн ÄÍБ, харин тогтмол
үнээр тооцсоныг бодит ÄÍБ гэж нэрлэнэ.

Бодит ÄÍБ-ийг тодорхойлохдоо тухайн жилийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний
үнийн түвøний åрөнхий өсөлт буюу инфляцийн түвøинд харьцуулж
тодорхойлно. Үүнд:
Õэрэглээний үнийн индåкс:

БДНБ - Бодит дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
НДНБ - Íэрлэсэн дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
I- Тухайн оны бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнийн өсөлт буюу инфляцийн түвøин

ДААЛГАВАР Тооцоо хийгээрэй
9

Нэрлэсэн ДНБ 2016 онд 25700.0 сая. тѵгрѵгт хѷрсэн бѵгѵѵд энэ хугацаанд
бараа, ѷйлчилгээний ѷнэ 14 хувиар ѵссѵн бол бодит ДНБ-ийг тодорхойлно уу.

ДААЛГАВАР Асуултад хариулаарай
10
60000 • Äинамик гэдэг үг ямар утга
График 4.1. Монгол Улсын ДНБ
динамик илэрхийлж байна вэ?
• График дээр цэнхэр болон хөх
40000
өнгөөр илэрхийлсэн дүрслэлүүд
агуулгын хувьд ямар ялгаатай
20000
ойлголтууд болохыг тайлбарлана уу
• ÄÍБ-д нөлөөлж байгаа бараа,
0 үйлчилгээний үнийн нөлөөллийг
2011 2012 2013 2014 2015 2016
ямар өнгийн дүрсээр илэрхийлсэн
БДНБ НДНБ байна вэ?
• 2016 оны байдлаар ÄÍБ-д
үйлдвэрлэсэн баялгийн үнэ болон тоо хэмжээний өсөлтийн аль нь илүү
нөлөө үçүүлсэн байна вэ?

79