Page 139 - SCK Mot so van de ve cuong che hanh chinh
P. 139
pháp và hiệu quả. Đây có thể xem là bảo đảm quan trọng cho việc thực hiện
cưỡng chế hành chính. Bằng hệ thống pháp luật, Nhà nước quy định các biện
pháp cưỡng chế áp dụng đối với cá nhân, tổ chức trong những trường hợp cụ
thể. Chính vì vậy, việc thực hiện các quy định về cưỡng chế hành chính cần phải
được bảo đảm để các quy định đó phát huy hiệu quả trên thực tiễn, đáp ứng yêu
cầu của hoạt động quản lý hành chính nhà nước.
Căn cứ vào đặc điểm từng yếu tố bảo đảm, gắn với trách nhiệm của các
chủ thể, có thể phân nhóm thành các bảo đảm chung (bảo đảm về mặt nhận thức,
bảo đảm cơ sở vật chất) và bảo đảm pháp lý.
II. CÁC YẾU TỐ BẢO ĐẢM THỰC HIỆN CƯỠNG CHẾ HÀNH CHÍNH
1. Các yếu tố bảo đảm về pháp lý
Bảo đảm pháp lý thực hiện các biện pháp cưỡng chế hành chính có thể
hiểu là tổng thể các phương tiện được pháp luật quy định để cưỡng chế hành
chính được thực hiện hợp pháp và có hiệu quả trên thực tế. Đây được xem là bảo
đảm quan trọng nhất cho việc thực hiện các biện pháp cưỡng chế hành chính.
Bằng hệ thống pháp luật, Nhà nước quy định các biện pháp cưỡng chế hành
chính áp dụng với các cá nhân, tổ chức trong những trường hợp cụ thể.
Hệ thống bảo đảm pháp lý thực hiện cưỡng chế hành chính gồm nhiều
yếu tố trong đó cơ bản nhất là: thủ tục cưỡng chế hành chính; thẩm quyền cưỡng
chế hành chính; năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; cơ chế giám sát,
kiểm tra việc thực hiện cưỡng chế hành chính; chế tài xử lý vi phạm trong thực
hiện cưỡng chế hành chính.
a. Thủ tục cưỡng chế hành chính
Cưỡng chế hành chính cũng như bất kỳ một hoạt động quản lý nhà nước
nào đều được thực hiện bằng một loạt các hành động nối tiếp nhau theo một
trình tự nhất định do pháp luật quy định. Đó chính là thủ tục cưỡng chế hành
chính. Điều quan trọng nhất khi nói về thủ tục cưỡng chế hành chính là chỗ, nó
là phương tiện tổ chức thực hiện các biện pháp cưỡng chế hành chính. Các quy
định của pháp luật về cưỡng chế hành chính chỉ có thể thực hiện được thông qua
các quy phạm thủ tục. Bởi vì, cưỡng chế hành chính không giống như một
quyền con người có thể mặc nhiên thực hiện mà không cần bất cứ một thủ tục
nào. Nó là một đặc quyền của Nhà nước, chỉ có thể được thực hiện thông qua
hoạt động áp dụng pháp luật của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền. Mà
hoạt động áp dụng pháp luật thì không thể thực hiện nếu thiếu quy phạm thủ tục.
Mặt khác, các biện pháp cưỡng chế hành chính nói riêng và cưỡng chế
135