Page 141 - SCK Mot so van de ve cuong che hanh chinh
P. 141
Thủ tục áp dụng các biện pháp cưỡng chế hành chính phải đảm bảo cho cá
nhân, tổ chức bị cưỡng chế có quyền bảo vệ mình nếu có sự can thiệp bất hợp
pháp của cơ quan, người có thẩm quyền cưỡng chế như: quyền được tiếp cận tư
vấn pháp lý và đại diện pháp lý; quyền được nhận hồ sơ cũng như biết được các
căn cứ cho việc cưỡng chế trước khi ra các quyết định cưỡng chế; quyền đưa ra
chứng cứ để bào chữa, phản đối lại các chứng cứ của cơ quan có thẩm quyền
cưỡng chế trong tất cả các trường hợp.
b. Thẩm quyền cưỡng chế hành chính
Cùng với thủ tục cưỡng chế, thẩm quyền cưỡng chế hành chính là một
trong những bảo đảm pháp lý quan trọng cho việc thực hiện cưỡng chế hành
chính. Nhìn vào cơ chế cưỡng chế (hành vi bị cưỡng chế - biện pháp cưỡng chế
- thẩm quyền cưỡng chế - thủ tục cưỡng chế) có thể thấy, thẩm quyền cưỡng chế
hành chính có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo ra cơ chế thích hợp để áp dụng
cưỡng chế trong từng vụ việc cụ thể xảy ra trên thực tế. Thông qua các quy định
của pháp luật, thẩm quyền cưỡng chế được xác định cho các chức danh cụ thể
trong bộ máy cơ quan nhà nước. Các quy định pháp luật về thẩm quyền cưỡng
chế giới hạn những chủ thể được quyền áp dụng cưỡng chế, giới hạn phạm vi
thực hiện quyền cưỡng chế của các chủ thể này.
Trong mối quan hệ giữa các cơ quan quản lý nhà nước ở các ngành, lĩnh
vực khác nhau, sự phân định thẩm quyền cưỡng chế trước hết là điều kiện cần
thiết bảo đảm cho hoạt động của các cơ quan có thẩm quyền cưỡng chế diễn ra
bình thường không chồng chéo. Trong phạm vi ngành, lĩnh vực quản lý, các quy
định về thẩm quyền giúp cho người có thẩm quyền cưỡng chế xác định được vụ
việc cụ thể, có thuộc thẩm quyền của cấp mình hay không và giúp cấp trên của
họ dễ dàng hơn trong đánh giá kết quả hoạt động, cũng như xác định trách
nhiệm của cấp dưới. Ở cấp độ cao hơn, việc xác định thẩm quyền cưỡng chế
hành chính giữa các cấp, ngành, lĩnh vực quản lý một cách hợp lý, khoa học sẽ
góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động cưỡng chế.
Thẩm quyền cưỡng chế hành chính không chỉ có ý nghĩa với chủ thể có
thẩm quyền cưỡng chế mà nó còn có ý nghĩa quan trọng với các đối tượng quản
lý. Thông qua việc quy định thẩm quyền cưỡng chế hành chính, một mặt Nhà
nước trao quyền cưỡng chế cho các chủ thể nhất định, mặt khác lại là giới hạn
phạm vi quyền lực của các chủ thể đó. Đây cũng là một trong những yếu tố bảo
đảm cho việc cưỡng chế đúng pháp luật, công minh, tránh lạm quyền, đồng thời
hiệu quả cưỡng chế cũng được nâng cao khi có sự phân cấp hợp lý về thẩm
quyền cưỡng chế giữa các cấp quản lý, giữa các chức danh ở các cơ quan nhà
137